Thủ tục yêu cầu xác nhận cha, mẹ, con theo quy định pháp luật hiện nay

Trả lời của Luật sư: 

   Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về thủ tục yêu cầu xác nhận cha, mẹ, con cho chúng tôi, chúng tôi xin đưa ra thủ tục yêu cầu xác nhận cha, mẹ và con như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật hôn nhân và gia đình 2014;
• Luật hộ tịch 2014;
• Bộ luật tố tụng dân sự 2015;
• Nghị định 126/2014 NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hôn nhân và gia đình;

Nội dung tư vấn:

1. Thủ tục xác nhận cha, mẹ, con là gì?

     Thủ tục xác nhận cha, mẹ, con là thủ tục nhằm xác định quan hệ nhân thân giữa cha với con hoặc mẹ với con trên cơ sở thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lý giữa các thành viên trong gia đình.

2. Thẩm quyền giải quyết việc xác nhận cha, mẹ, con

     Căn cứ theo Điều 101 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định sau đây: 

• Cơ quan đăng ký hộ tịch: Ủy ban nhân dân xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con có thẩm quyền xác nhận cha, mẹ, con theo quy định của pháp luật về hộ tịch trong trường hợp không có tranh chấp. 
• Tòa án: Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết và trường hợp quy định tại Điều 92 của Luật này.

     Quyết định của Tòa án về xác định cha, mẹ, con phải được gửi cho cơ quan đăng ký hộ tịch để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch; các bên trong quan hệ xác định cha, mẹ, con; cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

3. Người có quyền yêu cầu Tòa án xác định cha, mẹ, con

       Căn cứ theo Điều 102 Luật hôn nhân gia đình 2014 quy định như sau:

• Cha, mẹ, con đã thành niên không bị mất năng lực hành vi dân sự có quyền yêu cầu cơ quan đăng ký hộ tịch xác định con, cha, mẹ cho mình trong trường hợp việc yêu cầu xác nhận không có tranh chấp.

Năng lực hành vi dân của cá nhân là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự

• Cha, mẹ, con, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án xác định con, cha, mẹ cho mình trong trường hợp việc yêu cầu xác nhận có tranh chấp hoặc người yêu cầu xác nhận cha, mẹ, con đã chết thì người thân thích của người này có quyền yêu cầu Tòa án xác định cha, mẹ, con cho người yêu cầu đã chết.

Năng lực hành vi tố tụng dân sự là khả năng tự mình thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự hoặc ủy quyền cho người đại diện tham gia tố tụng dân sự.

• Cha, mẹ, con, người giám hộ; Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình; Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em; Hội liên hiệp phụ nữ có quyền yêu cầu Tòa án xác định cha, mẹ cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự; xác định con cho cha, mẹ chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự trong các trường hợp:

4. Thủ tục yêu cầu xác nhận cha, mẹ, con 

4.1. Thủ tục xác nhận quan hệ cha, mẹ, con tại Cơ quan đăng ký hộ tịch

     Căn cứ theo quy định tại Điều 25 Luật Hộ tịch năm 2014 và Điều 11 Thông tư số 15/2015/TT-BTP hướng dẫn Luật Hộ tịch  quy định về thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con như sau:

• Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt. Chứng từ chứng minh quan hệ bao gồm:

- Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con.

• Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định trên, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

Lưu ý:  Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 05 ngày làm việc.

     Theo quy định tại khoản 1, Điều 90, Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết.

• Con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết.

• Con đã thành niên nhận cha, không cần phải có sự đồng ý của mẹ; nhận mẹ, không cần phải có sự đồng ý của cha.

    Thẩm quyền giải quyết việc xác định cha cho con:

     Đối với trường hợp người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết thì thẩm quyền giải quyết thuộc về Tòa án (Theo khoản 2, Điều 101, Luật Hôn nhân và gia đình 2014).

• Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết

     Bạn cần chuẩn bị hồ sơ như sau:

• Đơn khởi kiện yêu cầu xác định cha cho con;
• CMND, sổ hộ khẩu của các bên;
• Giấy tờ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con;

    Do người cha đã qua đời nên bạn làm đơn yêu cầu Tòa án xác định cha, con, nếu bạn không có mẫu ADN của người cha thì có thể sử dụng mẫu AND của người thân của cha bé để xác nhận quan hệ cha con. Sau khi hoàn tất thủ tục tại Tòa án có quyết định công nhận của Tòa thì có thể đồng thời giải quyết thủ tục Đăng ký khai sinh cho bé và bổ sung thông tin của người cha vào giấy khai sinh mà không cần có giấy đăng ký kết hôn của bạn và anh A.

     Khi đi Đăng ký khai sinh bạn mang theo quyết định của Tòa án làm cơ sở để ghi thông tin người cha vào giấy khai sinh bản chính.

Luật Toàn Quốc  xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Nguyễn Huệ