Theo quy định của pháp luật, người sử dụng lao động tự ý chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động được không?

Câu trả lời của luật sư:

       Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về người sử dụng lao động tự ý chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động được không, chúng tôi xin cung cấp thông tin tư vấn về vấn đề này như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Lao động 2019

• Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động

• Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động

1.Chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động được hiểu như thế nào?

     Thông thường khi giao kết hợp đồng lao động người lao động và người sử dụng lao động đã có sự thỏa thuận về nội dung công việc. Đây là nội dung bắt buộc cần có trong hợp đồng lao động theo quy định của Bộ luật lao động 2019 nhằm mục đích xác định quyền, trách nhiệm của các bên trong thời gian hợp đồng lao động có hiệu lực. Tuy nhiên trên thực tế vẫn có những trường hợp người sử dụng lao động chuyển người lao động làm công việc khác với công việc trong hợp đồng lao động. Chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động được hiểu là việc người sử dụng lao động sắp xếp, yêu cầu người lao động làm công việc mà không phải là công việc các bên đã thỏa thuận trước đó.

2. Người sử dụng lao động tự ý chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động được không?

     Căn cứ điều 29 Bộ luật lao động 2019 thì người sử dụng lao động được chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động trong những trường hợp sau đây:

     Theo căn cứ pháp luật trên thì người sử dụng lao động không được tự ý chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng mà chỉ có thể điều chuyển người lao động làm công việc khác với hợp đồng trong các trường hợp như sau:

• Gặp khó khăn đột xuất do thiên tai, hoả hoạn, dịch bệnh nguy hiểm;

• Áp dụng biện pháp ngăn ngừa, khắc phục tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

• Sự cố điện, nước;

• Quy định cụ thể trong nội quy của doanh nghiệp trường hợp do nhu cầu sản xuất, kinh doanh mà người sử dụng lao động được tạm thời chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động;

     Ngoài ra, tại điểm e khoản 2 Điều 118 Bộ luật Lao động năm 2019 hay điểm e khoản 1 Điều 69 Nghị định 145/2020/NĐ-CP về nội dung phải có trong nội quy lao động, cũng quy định bắt buộc rằng người sử dụng lao động phải quy định cụ thể các “trường hợp do nhu cầu sản xuất, kinh doanh được tạm thời chuyển người lao động làm việc khác so với hợp đồng lao động” trong nội quy lao động khi ban hành nội quy lao động.

     Như vậy, có thể thấy dù pháp luật cho phép người sử dụng lao động được quyền điều chuyển lao động tạm thời nhưng lý do và căn cứ để điều chuyển phải phù hợp và đúng với quy định của pháp luật thì khi đó mới được điều chuyển.

3. Xử phạt hành vi tự ý điều chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động

   Căn cứ Điều 11 Nghị định 12/2022/NĐ/CP, các mức xử phạt người sử dụng lao động khi có hành vi điều chuyển người lao động trái pháp luật quy định như sau:

   Như vậy, trường hợp người sử dụng lao động tự ý chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động có thể bị xử phạt 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng.

 Lưu ý: Mức phạt vi phạm hành chính về điều chuyển lao động nêu trên là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt của tổ chức gấp 02 lần mức phạt đối với cá nhân (khoản 1 Điều 6 Nghị định 12/2022/NĐ-CP)

Ngoài ra, khi người sử dụng lao động có hành vi tự ý chuyển người lao động làm công việc khác hợp đồng lao động sẽ bị áp dụng thêm biện pháp khắc phục hậu quả sau: 

• Buộc người sử dụng lao động bố trí người lao động làm việc ở địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động trong trường hợp điều chuyển người lao động đến địa điểm khác;

• Buộc người sử dụng lao động bố trí người lao động làm công việc đúng với hợp đồng lao động đã giao kết trong trường hợp điều chuyển người lao động làm công việc khác.

     Theo quy định tại khoản 3 điều 39 Bộ luật lao động 2019 thì mức lương người lao động được nhận khi bị điều chuyển công việc sang công việc như sau:

     Người lao động chuyển sang làm công việc khác so với hợp đồng lao động được trả lương theo công việc mới. Nếu tiền lương của công việc mới thấp hơn tiền lương của công việc cũ thì được giữ nguyên tiền lương của công việc cũ trong thời hạn 30 ngày làm việc. Tiền lương theo công việc mới ít nhất phải bằng 85% tiền lương của công việc cũ nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu

     Theo quy định tại Khoản 1 Điều 30, Điều 138 Bộ luật Lao động 2019, các trường hợp tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động bao gồm:

• Người lao động thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ;
• Người lao động bị tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự;
• Người lao động phải chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc cơ sở giáo dục bắt buộc;
• Lao động nữ mang thai nếu có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi.
• Người lao động được bổ nhiệm làm người quản lý doanh nghiệp của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ;
• Người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp;
• Người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với phần vốn của doanh nghiệp đầu tư tại doanh nghiệp khác;
• Trường hợp khác do hai bên thỏa thuận.

       Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Đinh Nga