1. Vai trò của tòa án trong phá sản được hiểu như thế nào?

     Phá sản là tình trạng pháp lý của một doanh nghiệp hoặc cá nhân khi không có khả năng trả các khoản nợ đến hạn. Quá trình này được thực hiện theo quy định của pháp luật và bao gồm các bước như nộp đơn yêu cầu, xét duyệt, quản lý và thanh lý tài sản, phân chia tài sản cho các chủ nợ và ra quyết định tuyên bố phá sản. Phá sản nhằm giải quyết các vấn đề nợ nần một cách có trật tự và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.

    Như vậy, tòa án đóng vai trò trung tâm trong quá trình phá sản, bao gồm xét duyệt đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, ra quyết định mở thủ tục, chỉ định quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản, giám sát quá trình thanh lý tài sản, xác nhận các khoản nợ, ra quyết định tuyên bố phá sản, và giải quyết các tranh chấp phát sinh. Tòa án đảm bảo mọi quy trình diễn ra minh bạch, công bằng và đúng quy định pháp luật.

2. Vai trò của tòa án trong phá sản 

     Tòa án đóng vai trò then chốt trong quá trình phá sản doanh nghiệp, từ việc xem xét và phê duyệt đơn yêu cầu phá sản đến giám sát quá trình thanh lý tài sản và phân chia tài sản cho các chủ nợ. Tòa án đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong toàn bộ quá trình, bảo vệ quyền lợi của tất cả các bên liên quan. Đồng thời, tòa án cũng có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp phát sinh trong quá trình phá sản.Dưới đây là các vai trò chính của tòa án trong phá sản:

• Xét duyệt đơn yêu cầu phá sản: Tòa án nhận và xét duyệt đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản từ các chủ nợ, doanh nghiệp, hoặc cơ quan có thẩm quyền. Sau khi nhận đơn, tòa án sẽ xem xét các điều kiện để quyết định có mở thủ tục phá sản hay không.
• Ra quyết định mở thủ tục phá sản: Nếu đủ điều kiện, tòa án sẽ ra quyết định mở thủ tục phá sản, thông báo quyết định này cho các bên liên quan và công khai trên phương tiện thông tin đại chúng.
• Chỉ định quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản: Tòa án chỉ định quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản để quản lý, giám sát, và xử lý tài sản của doanh nghiệp phá sản.
• Giám sát quá trình thanh lý tài sản: Tòa án giám sát quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp phá sản, đảm bảo quá trình này diễn ra minh bạch, công bằng và đúng quy định pháp luật.
• Xác nhận các khoản nợ: Tòa án xem xét, xác nhận các khoản nợ và quyền lợi của các chủ nợ, đảm bảo việc phân chia tài sản đúng với thứ tự ưu tiên theo quy định pháp luật.
• Ra quyết định tuyên bố phá sản: Sau khi hoàn tất các thủ tục, tòa án sẽ ra quyết định tuyên bố phá sản đối với doanh nghiệp, kết thúc quá trình phá sản.
• Giải quyết tranh chấp phát sinh: Trong quá trình phá sản, nếu có tranh chấp phát sinh giữa các bên liên quan (như giữa chủ nợ và doanh nghiệp), tòa án sẽ giải quyết các tranh chấp này theo quy định pháp luật.
• Giám sát việc thực hiện các nghĩa vụ sau phá sản: Sau khi tuyên bố phá sản, tòa án có thể giám sát việc thực hiện các nghĩa vụ còn lại của doanh nghiệp phá sản, đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ các quy định và quyết định của tòa án.

     Như vậy, tòa án đóng vai trò trung tâm và quyết định trong toàn bộ quá trình phá sản, từ khi nhận đơn, mở thủ tục, giám sát thanh lý tài sản, cho đến khi ra quyết định tuyên bố phá sản và giải quyết các tranh chấp phát sinh.

3. Trách nhiệm của tòa án trong phá sản

     Trách nhiệm của tòa án trong quá trình phá sản là giúp duy trì tính minh bạch, công bằng và hiệu quả. Tòa án chịu trách nhiệm tiếp nhận và đánh giá các đơn yêu cầu phá sản, đồng thời giám sát việc thanh lý và phân chia tài sản. Qua đó, tòa án đảm bảo rằng quyền lợi của tất cả các bên liên quan được bảo vệ và tuân thủ đúng theo quy định pháp luật. Một số trách nhiệm của tòa án trong phá sản như: 

• Tiếp nhận và xem xét đơn yêu cầu phá sản: Tòa án chịu trách nhiệm tiếp nhận các đơn yêu cầu phá sản từ các chủ nợ hoặc doanh nghiệp, xác minh tính hợp lệ và quyết định mở thủ tục phá sản nếu cần thiết.

• Bổ nhiệm quản tài viên: Tòa án bổ nhiệm quản tài viên hoặc người quản lý tài sản để giám sát và quản lý quá trình thanh lý tài sản của doanh nghiệp bị phá sản.

• Giám sát quá trình thanh lý và phân chia tài sản: Tòa án giám sát việc thanh lý tài sản và phân chia tài sản cho các chủ nợ, đảm bảo rằng quá trình này diễn ra công bằng, minh bạch và theo đúng quy định pháp luật.

• Giải quyết tranh chấp: Tòa án giải quyết các tranh chấp phát sinh trong quá trình phá sản, đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan được bảo vệ.

• Xác nhận kế hoạch phục hồi: Trong trường hợp doanh nghiệp có khả năng phục hồi, tòa án xem xét và phê duyệt kế hoạch phục hồi doanh nghiệp, hỗ trợ quá trình tái cơ cấu để giúp doanh nghiệp tiếp tục hoạt động.

• Quyết định kết thúc quá trình phá sản: Sau khi hoàn tất quá trình thanh lý và phân chia tài sản, tòa án quyết định kết thúc quá trình phá sản và giải phóng doanh nghiệp khỏi các nghĩa vụ pháp lý liên quan.

      Thẩm quyền giải quyết phá sản của Tòa án nhân dân theo Điều 8 Luật phá sản 2014 như sau:

     Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Tòa án nhân dân cấp tỉnh) có thẩm quyền giải quyết phá sản đối với doanh nghiệp đăng ký kinh doanh hoặc đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã đăng ký kinh doanh hoặc đăng ký hợp tác xã tại tỉnh đó và thuộc một trong các trường hợp sau:

• Vụ việc phá sản có tài sản ở nước ngoài hoặc người tham gia thủ tục phá sản ở nước ngoài;
• Doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán có chi nhánh, văn phòng đại diện ở nhiều huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh khác nhau;
• Doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán có bất động sản ở nhiều huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh khác nhau;
• Vụ việc phá sản thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là Tòa án nhân dân cấp huyện) mà Tòa án nhân dân cấp tỉnh lấy lên để giải quyết do tính chất phức tạp của vụ việc.

      Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết phá sản đối với doanh nghiệp, hợp tác xã có trụ sở chính tại huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh đó và không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật phá sản 2014.

     Theo điều 42 Luật phá sản 2014 thì thời hạn 30 ngày kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, Thẩm phán phải ra quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản, trừ trường hợp quy định tại Điều 105 của Luật phá sản 2014.

     Nếu có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vấn đề "Vai trò của tòa án trong phá sản" quý khách hàng xin vui lòng liên hệ với số điện thoại 1900 6178 để được các luật sư của chúng tôi hỗ trợ hiệu quả nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm!

Chuyên viên: Ngọc Hồng