Tội che giấu tội phạm theo quy định của Bộ luật Hình sự

     Bạn có biết che giấu những người phạm tội có thể bị phạt tù. Hãy cùng Luật Toàn Quốc tìm hiểu rõ hơn quy định về tội che giấu tội phạm trong Bộ luật Hình sự ở bài viết này bạn nhé.

1. Che giấu tội phạm là gì?

     Che giấu tội phạm là việc người nào không hứa hẹn từ trước nhưng sau khi biết tội phạm được thực hiện đã che giấu người phạm tội, tang vật, dấu vết của tội phạm hoặc có hành vi khác cản trở việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội.

     Đặc điểm của hành vi che giấu tội phạm:

• Là hành vi được thực hiện sau khi tội phạm đã kết thúc;

• Không có thỏa thuận hay hứa hẹn từ trước giữa người có hành vi che giấu và người được che giấu;

• Luôn được thực hiện dưới hình thức “hành động phạm tội”;

• Người che giấu hành vi phạm tội thực hiện dưới lỗi cố ý trực tiếp.

2. Cấu thành tội phạm của tội che giấu tội phạm

     Thứ nhất, về mặt khách quan: Hành vi che giấu tội phạm được thực hiện bằng hành động tích cực sau khi phạm tội, cụ thể: Chứa chấp, giúp đỡ, nuôi dưỡng người phạm tội trốn tránh pháp luật hoặc tiêu hủy, xóa bỏ dấu vết chứng cứ của tội phạm; hủy bỏ, cất giấu tang vật của tội phạm. Hành vi này không có quan hệ nhân quả với tội phạm được che giấu; tội phạm được hoàn thành từ trước thời điểm bắt đầu thực hiện một trong những hành động nêu trên.

     Thứ hai, về mặt chủ quan: Người che giấu tội phạm đã cố ý thực hiện hành vi, hiểu rõ hành vi che giấu của mình là phạm tội nhưng vì hèn nhất, vì động cơ vụ lợi hoặc thờ ơ với lợi ích của nhà nước, của cộng đồng hay người khác nên họ vẫn thực hiện hành vi che giấu tội phạm.

     Thứ ba, về chủ thể: Che giấu tội phạm có thể là hành vi của bất cứ ai có năng lực trách nhiệm hình sự. Và người che giấu tội phạm chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự trong những trường hợp được Bộ luật Hình sự quy định trong phần các tội phạm.

3. Hình phạt tội che giấu tội phạm

     Tội che giấu tội phạm quy định tại Điều 389 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, cụ thể:

     Thứ nhất, Người nào không hứa hẹn trước mà che giấu một trong các tội phạm quy định tại các điều sau đây của Bộ luật này, nếu không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 18 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm:

• Các Điều 108 đến 121 về các tội xâm phạm an ninh quốc gia;

• Điều 123, các khoản 2, 3 và 4 Điều 141, Điều 142, Điều 144, khoản 2 và khoản 3 Điều 146, các khoản 1, 2 và 3 Điều 150, các điều 151, 152, 153 và 154;

• Điều 168, Điều 169, các khoản 2, 3 và 4 Điều 173, các khoản 2, 3 và 4 Điều 174, các khoản 2, 3 và 4 Điều 175, các khoản 2, 3 và 4 Điều 178;

• Khoản 3 và khoản 4 Điều 188, khoản 3 Điều 189, khoản 2 và khoản 3 Điều 190, khoản 2 và khoản 3 Điều 191, khoản 2 và khoản 3 Điều 192, các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 193, các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều 194, các khoản 2, 3 và 4 Điều 195, khoản 2 và khoản 3 Điều 196, khoản 3 Điều 205, các khoản 2, 3 và 4 Điều 206, Điều 207, Điều 208, khoản 2 và khoản 3 Điều 219, khoản 2 và khoản 3 Điều 220, khoản 2 và khoản 3 Điều 221, khoản 2 và khoản 3 Điều 222, khoản 2 và khoản 3 Điều 223, khoản 2 và khoản 3 Điều 224;

• Khoản 2 và khoản 3 Điều 243;

• Các điều 248, 249, 250, 251, 252 và 253, khoản 2 Điều 254, các điều 255, 256, 257 và 258, khoản 2 Điều 259;

• Các khoản 2, 3 và 4 Điều 265, các điều 282, 299, 301, 302, 303 và 304, các khoản 2, 3 và 4 Điều 305, các khoản 2, 3 và 4 Điều 309, các khoản 2, 3 và 4 Điều 311, khoản 2 và khoản 3 Điều 329;

• Các khoản 2, 3 và 4 Điều 353, các khoản 2, 3 và 4 Điều 354, các khoản 2, 3 và 4 Điều 355, khoản 2 và khoản 3 Điều 356, các khoản 2, 3 và 4 Điều 357, các khoản 2, 3 và 4 Điều 358, các khoản 2, 3 và 4 Điều 359, các khoản 2, 3 và 4 Điều 364, các khoản 2, 3 và 4 Điều 365;

• Khoản 3 và khoản 4 Điều 373, khoản 3 và khoản 4 Điều 374, khoản 2 Điều 386;

• Các điều 421, 422, 423, 424 và 425.

     Thứ hai, phạm tội trong trường hợp lợi dụng chức vụ, quyền hạn cản trở việc phát hiện tội phạm hoặc có những hành vi khác bao che người phạm tội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

4. Câu hỏi liên quan tội che giấu tội phạm

     Tội che giấu tội phạm và không tố giác tội phạm được quy định lần lượt tại các Điều 389 và 390 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017. Đây là hai tội khác biệt, cụ thể:

• Nguyên nhân phạm tội khác nhau: "Che giấu tội phạm" xảy ra sau khi biết tội phạm đã xảy ra, trong khi "Không tố giác tội phạm" liên quan đến việc không báo cáo hoặc tố giác tội phạm đang được chuẩn bị hoặc thực hiện.

• Thời điểm vi phạm khác nhau: "Che giấu tội phạm" xảy ra sau việc tội phạm đã xảy ra, trong khi "Không tố giác tội phạm" có thể xảy ra bất cứ thời điểm nào nào, kể cả khi tội phạm đang được chuẩn bị hoặc thực hiện.

• Cách thức vi phạm khác nhau: "Che giấu tội phạm" là che giấu, xóa bỏ, hoặc cản trở việc điều tra tội phạm, trong khi "Không tố giác tội phạm" liên quan đến việc không thông báo hoặc tố giác tội phạm đang diễn ra.

     Theo khoản 2 Điều 18 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, nếu bố mẹ che giấu con phạm tội thì không bị xử lý hình sự, trừ trường hợp con phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khác quy định tại Điều 389 của Bộ luật này.

Bài viết liên quan:

• Tội làm tiền giả bị truy cứu trách nhiệm hình sự như thế nào?

• Hành vi vay tiền không trả có phạm tội không?

• Hành vi không trả lại tiền do người khác chuyển nhầm phạm tội gì theo quy định?

     Nếu có bất cứ thắc mắc gì liên quan đến tội che giấu tội phạm, khách hàng vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900 6178 để được các luật sư hỗ trợ hiệu quả nhất.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Tiến Đạt