Thủ tục tuyên bố người mất tích theo quy định của pháp luật hiện hành

Trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về thủ tục tuyên bố người mất tích ?, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về vấn đề này như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Dân sự 2015
• Bộ luật Tố tụng dân sự 2015

Nội dung tư vấn :

1. Mất tích là gì?

     Mất tích được hiểu là tình trạng một cá nhân đột nhiên mất tích, mà không có bất cứ một thông tin nào về các nhân đó hoặc không rõ cá nhân đó còn sống hay đã chết. Một người chỉ được coi là mất tích khi đã có quyết định của Tòa án.

2. Điều kiện để tuyên bố một người là mất tích

     Căn cứ khoản 1 điều 68 Bộ luật dân sự 2015 Điều kiện để tuyên bố một người bị coi là mất tích được quy định như sau :

     Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

     Thời hạn 02 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng của người đó

• Nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng;
• Nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

3. Hồ sơ yêu cầu tuyên bố mất tích

     Người có quyền và lợi ích liên quan sẽ tiến hành nộp các giấy tờ sau:

• Đơn yêu cầu (theo mẫu của tòa án);
• Các tài liệu, giấy tờ chứng cứ chứng minh cho yêu cầu của mình; như giấy tờ xác nhận của chính quyền địa phương nơi người đó đã biệt tích được từ 2 năm liền trở lên mà không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hoặc đã chết
• Các tài liệu, giấy tờ chứng cứ chứng minh đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo tìm kiếm mà vẫn không có tin tức.
• Các giấy tờ nhân thân của người gửi đơn yêu cầu tuyên bố mất tích; (giấy tờ cá nhân và chứng minh quan hệ liên quan của người yêu cầu).
• Bản sao quyết định của Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú (nếu có)

4. Thủ tục tuyên bố một người mất tích

     Bước 1: Người có quyền và lợi ích liên quan nộp đơn yêu cầu cho Tòa án nhân dân.

     Căn cứ theo quy định tại Điều 387 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015:

• Người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người mất tích theo quy định của Bộ luật dân sự.
• Khi nộp kèm theo đơn yêu cầu, người yêu cầu phải gửi tài liệu, chứng cứ để chứng minh người bị yêu cầu tuyên bố mất tích đã biệt tích 02 năm liền trở lên mà không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hoặc đã chết 
• Chứng minh cho việc người yêu cầu đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo tìm kiếm; trường hợp trước đó đã có quyết định của Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú thì phải có bản sao quyết định đó.

     Bước 2: Thông báo tìm kiếm người mất tích

• Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích, Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích.
• Thời hạn thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích là 04 tháng, kể từ ngày đăng, phát thông báo lần đầu tiên.
• Trong thời hạn thông báo, nếu người bị yêu cầu tuyên bố mất tích trở về và yêu cầu Tòa án đình chỉ việc xét đơn yêu cầu thì Tòa án ra quyết định đình chỉ việc xét đơn yêu cầu tuyên bố một người mất tích.

     Bước 3: Ra quyết định tuyên bố người mất tích.

• Trường hợp chấp nhận đơn yêu cầu thì Tòa án ra quyết định tuyên bố một người mất tích;
• trường hợp có yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích đó và được chấp nhận thì trong quyết định tuyên bố một người mất tích, Tòa án còn phải quyết định áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người đó theo quy định của Bộ luật dân sự.

     Với trường hợp này căn cứ điều 388 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì Tòa án ra quyết định thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu. Thời hạn thông báo tìm kiếm người bị yêu cầu tuyên bố mất tích là 04 tháng, kể từ ngày đăng, phát thông báo lần đầu tiên.  Trường hợp trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày kết thúc thời hạn thông báo mà vẫn không tìm thấy người mất tích thì Tòa án phải mở phiên họp xét đơn yêu cầu.

     Căn cứ Theo bảng danh mục lệ phí Tòa án quy định tại Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 thì lệ phí sơ thẩm giải quyết yêu cầu về dân sự, cụ thể yêu cầu tuyên bố một người mất tích là 300.000 đồng.

   Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn.                                 

    Chuyên viên: Anh Phương