Thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất mới nhất

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất về cho chúng tôi, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất như sau:

1. Thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất là gì?

     Pháp luật đất đai nói chung hiện không có quy định về khái niệm thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất là gì, nhưng khái niệm này có thể được hiểu là quy trình, các bước để trả cho Nhà nước số tiền sử dụng đất mà người sử dụng đất được Nhà nước cho nợ khi được giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất hoặc được công nhận quyền sử dụng đất.

2. Thanh toán nợ tiền sử dụng đất có cần thiết không?

     Theo quy định của pháp luật, người sử dụng đất thuộc các đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất thì được ghi nợ và trả dần trong thời hạn 5 năm kể từ ngày có quyết định giao đất tái định cư của cơ quan có thẩm quyền. Nếu quá thời hạn 5 năm người sử dụng đất mới thanh toán nợ tiền sử dụng đất thì ngoài số tiền đã ghi nợ còn phải nộp thêm khoản tiền chậm nộp tính trên thời gian chậm nộp nữa.

     Do đó, người sử dụng đất nên hoàn thành nghĩa vụ về tiền sử dụng đất khi hết thời hạn hoặc ngay khi có điều kiện để thực hiện nghĩa vụ đó để tránh phát sinh tiền chậm nộp, bởi số tiền chậm nộp được tính từng ngày, thời gian gian nộp càng muộn sẽ càng bị phạt nhiều.

     Ngoài ra, pháp luật cũng quy định, đối với người sử dụng đất đang ghi nợ tiền sử dụng đất thì chỉ được thực hiện các quyền chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, bảo lãnh, góp vốn... bằng quyền sử dụng đất khi đã nộp hết tiền sử dụng đất và khoản tiền chậm nộp cho nhà nước.

     Như vậy, có thể hiểu, khi người sử dụng đất thanh toán hết nợ tiền sử dụng đất cho nhà nước thì sẽ được Nhà nước cho phép thực hiện các quyền của mình một cách đầy đủ nhất.

3. Trình tự, thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất

     Thủ tục thanh toán nợ tiền sử dụng đất cũng không quá phức tạp và được quy định cụ thể tại Khoản 5 Điều 1 Nghị định 79/2019/NĐ-CP theo trình tự các bước như sau:

Bước 1: Người sử dụng đất nộp tiền sử dụng đất còn nợ theo thông báo của cơ quan thuế:

Đối với trường hợp thanh toán nợ tiền sử dụng đất trong thời hạn 5 năm:

• Người sử dụng đất căn cứ Thông báo của cơ quan thuế, hộ gia đình, cá nhân nộp dần tiền sử dụng đất còn nợ tại kho bạc trong thời hạn 05 năm kể từ ngày có quyết định giao đất tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; đảm bảo khi hết thời hạn 05 năm thì hoàn thành thanh toán toàn bộ tiền sử dụng đất còn nợ.
• Trường hợp trong thời hạn 05 năm bị mất, thất lạc Thông báo của cơ quan thuế thì hộ gia đình, cá nhân đến cơ quan thuế để được cung cấp lại Thông báo.

Đối với trường hợp thanh toán nợ tiền sử dụng đất khi đã quá thời hạn 5 năm:

• Khi đã quá thời hạn 5 năm mà chưa trả hết nợ cho Nhà nước thì người sử dụng đất đến cơ quan thuế để được xác định lại số tiền sử dụng đất còn nợ, tiền chậm nộp tính trên số tiền còn nợ.
• Sau đó nhận thông báo của cơ quan thuế ngay trong ngày làm việc. Thông báo của cơ quan thuế phải có nội dung: Số tiền sử dụng đất còn nợ, số tiền chậm nộp; thời hạn nộp tiền vào kho bạc là 30 ngày kể từ ngày ghi trên Thông báo.
• Người sử dụng đất nộp tiền theo thông báo tại kho bạc. Quá thời hạn ghi trên Thông báo của cơ quan thuế mà hộ gia đình, cá nhân chưa nộp hết thì phải thực hiện xác định lại số tiền sử dụng đất còn nợ, tiền chậm nộp theo quy định nêu trên.

Bước 2: Thực hiện thủ tục xóa ghi nợ tiền sử dụng đất

     Sau khi hoàn thành việc thanh toán nợ tiền sử dụng đất theo trình tự trên thì hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ xóa nợ tiền sử dụng đất.

     Hồ sơ xóa nợ tiền sử dụng đất gồm có:

• Giấy chứng nhận QSDĐ (bản gốc);
• Chứng từ nộp tiền sử dụng đất (bản gốc). Trường hợp bị mất, thất lạc chứng từ thì hộ gia đình, cá nhân đến kho bạc để được xác nhận số tiền sử dụng đất đã nộp.

     Nơi nộp hồ sơ: Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Phòng tài nguyên và môi trường

Bước 3: Trả kết quả là Giấy chứng nhận đã xóa nợ tiền sử dụng đất

     Văn phòng có trách nhiệm rà soát, đối chiếu hồ sơ mà hộ gia đình, cá nhân nộp để thực hiện xóa nợ tiền sử dụng đất ghi trên Giấy chứng nhận và trả lại Giấy chứng nhận cho hộ gia đình, cá nhân ngay trong ngày làm việc.

4. Thanh toán nợ tiền sử dụng đất đối với các trường hợp ghi nợ trước ngày 10/12/2019

     Quy định về ghi nợ tiền sử dụng đất là quy định đã được đề cập đến trong rất nhiều các văn bản về pháp luật đất đai qua các thời kì. Hiện nay, quy định này mới được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 79/2019/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 10/12/2019.

     Vậy khi quy định này được sửa đổi, bổ sung thì các trường hợp đã ghi nợ tiền sử dụng đất theo quy định cũ sẽ thực hiện thanh toán số nợ này như thế nào? Về vấn đề này hiện đã được hướng dẫn chi tiết tại Điều 3 Nghị định 79/2019/NĐ-CP như sau:

• Đối với hộ gia đình, cá nhân đã được ghi nợ tiền sử dụng đất trước ngày 01 tháng 3 năm 2016 thì tiếp tục thanh toán tiền sử dụng đất còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận (hoặc theo số tiền ghi trên Giấy chứng nhận đã được xác định theo đúng quy định của pháp luật) đến hết ngày 28 tháng 02 năm 2021. Quy định này không áp dụng đối với số tiền sử dụng đất thanh toán nợ mà hộ gia đình, cá nhân đã nộp vào ngân sách nhà nước.

     Kể từ ngày 01 tháng 3 năm 2021 trở về sau thì hộ gia đình, cá nhân phải thanh toán số tiền sử dụng đất còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm trả nợ. Tức là sau ngày 1/3/2021 người sử dụng đất đang ghi nợ tiền sử dụng đất theo quy định cũ sẽ phải thanh toán số nợ này theo quy định mới được quy định tại Nghị định 79/2019/NĐ-CP như đã trình bày ở trên.

• Đối với hộ gia đình, cá nhân đã được ghi nợ tiền sử dụng đất từ ngày 01 tháng 3 năm 2016 đến trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành thì tiếp tục thanh toán tiền sử dụng đất còn nợ theo số tiền ghi trên Giấy chứng nhận đã được xác định theo đúng quy định tại Nghị định số 45/2014/NĐ-CP trong thời hạn 05 năm kể từ ngày ghi nợ tiền sử dụng đất.

     Quá thời hạn 05 năm kể từ ngày ghi nợ tiền sử dụng đất thì hộ gia đình, cá nhân phải thanh toán số tiền còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm trả nợ.

     Hiện nay, theo quy định mới nhất của pháp luật là Nghị định 79/2019/NĐ-CP, từ ngày Nghị định này có hiệu lực là ngày 10/12/2019 không thực hiện hỗ trợ giảm trừ 2%/năm vào tiền sử dụng đất phải nộp đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân thanh toán nợ trước hạn (05 năm) kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành.

     Quy định về việc nợ tiền sử dụng đất là một trong những chính sách tạo điều kiện tối đa cho người sử dụng đất khi được giao đất nhưng không đủ điều kiện để thực hiện nghĩa vụ tài chính. Do đó, khi ghi nợ tiền sử dụng đất, người sử dụng đất sẽ không bị tính lãi với số tiền này.

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.