Pháp luật quy định như thế nào về thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thương thiệt hại ngoài hợp đồng?

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và đặt câu hỏi về thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo quy định của pháp luật. Chúng tôi xin cung cấp thông tin tư vấn như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.

1. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thương thiệt hại là gì?

     Căn cứ Khoản 3 Điều 150 Bộ luật Dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017:

     Như vậy, thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án tranh chấp về bồi thường thiệt hại, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể bị xâm phạm.

     Hết thời hiệu khởi kiện đó thì người có quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm sẽ mất quyền khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại.

2. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại

     Theo quy định của pháp luật, việc thực hiện bồi thường thiệt hại phải tuân theo các nguyên tắc sau:

• Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
• Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.
• Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên gây thiệt hại có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.
• Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
• Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình.

3. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng 

     Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là một loại trách nhiệm bồi thường không phát sinh từ quan hệ hợp đồng; người nào có hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhận phẩm, uy tín, tài sản, quyền lợi ích hợp pháp của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

     Tại Điều 588 Bộ luật Dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 đã quy định về thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại như sau:

     Như vậy, trong trường hợp khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng, thời hiệu khởi kiện sẽ là 03 năm kể từ thời điểm người có quyền khởi kiện biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.

4. Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

     Điều 156 quy định về thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện là khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau:

• Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu.
• Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình, gồm:

     - Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

     - Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chưa có người đại diện khác thay thế trong trường hợp người đại diện chết nếu là cá nhân, chấm dứt sự tồn tại nếu là pháp nhân hoặc người đại diện vì lý do chính đáng mà không thể tiếp tục đại diện được.

5. Hỏi đáp về thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

     Căn cứ: Khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017

     Trường hợp người chưa đủ 15 tuổi gây thiệt hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại. Nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây thiệt hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp khác do pháp luật quy định.

     Căn cứ: Điều 587 Bộ luật Dân sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017

     Trường hợp nhiều người cùng gây thiệt hại thì họ phải liên đới bồi thường cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người; nếu không xác định được mức độ lỗi thì họ phải bồi thường thiệt hại theo phần bằng nhau.

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Hồng Anh