Tài sản đã cho có đòi lại được không theo quy định pháp luật?

1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?

    Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng tặng cho tài sản như sau:

     Như vậy, có thể hiểu đơn giản việc tặng cho tài sản được thực hiện theo ý chí của các bên, thông qua sự thỏa thuận, bên tặng cho giao tài sản và chuyển quyền sở hữu cho đên được tặng cho và bên được tặng cho đồng ý nhận.

     Tài sản có thể là:

• Vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.
• Tài sản bao gồm bất động sản và động sản. Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.

2. Một số loại hợp đồng tặng cho tài sản theo quy định pháp luật

• Hợp đồng tặng cho động sản 

      Điều 458 Bộ luật dân sự 2015 quy định về hợp đồng tặng cho động sản như sau:

     - Hợp đồng tặng cho động sản có hiệu lực kể từ thời điểm bên được tặng cho nhận tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

     - Đối với động sản mà luật có quy định đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký.

• Hợp đồng tặng cho bất động sản 

      Điều 459 Bộ luật dân sự 2015 quy định về hợp đồng tặng cho bất động sản như sau  

     - Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.

     - Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.

3. Tài sản đã cho có đòi lại được không?

       Theo quy định hiện hành, hợp đồng tặng cho tài sản là xác nhận việc chuyển giao quyền tài sản của bên tặng cho sang bên được tặng cho, vậy nên kể từ thời điểm hợp đồng tặng cho có hiệu lực thì quyền sở hữu tài sản sẽ được chuyển giao cho bên được tặng cho tài sản. Khi đó, tài sản đã tặng cho thì không thể đòi lại.

       Tuy nhiên, trong một số trường hợp bên tặng cho vẫn có thể đòi lại tài sản đã tặng cho. Đó là:

• Trường hợp giao dịch dân sự đã giao kết không đáp ứng điều kiện mà pháp luật quy định 

     Theo quy định, giao dịch dân sự có hiệu lực khi đáp ứng các điều kiện:

        - Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

        - Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

        - Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

      Như vậy, các giao dịch dân sự  đã kí  kết mà không đáp ứng điều kiện nêu trên thì sẽ bị tuyên vô hiệu. 

      Tại khoản 2 Điều 131 Bộ luật dân sự 2015 quy định về hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu như sau: 

       Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên sẽ hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

      Căn cứ vào các quy định nêu trên thì hợp đồng tặng cho không đáp ứng các điều kiện pháp luật quy định thì sẽ bị tuyên vô hiệu. Khi đó bên tặng cho sẽ được nhận lại tài sản đã tặng cho.

• Trường hợp hợp đồng tặng cho tài sản là loại hợp đồng tặng cho có điều kiện 

      Bộ luật dân sự 2015 quy định về tặng cho tài sản có điều kiện tại Điều 462 như sau:

       Căn cứ theo Khoản 3 Điều 462 nêu trên, trong trường hợp  bên được tặng cho không thực hiện các nghĩa vụ đã thỏa thuận thì bên  tặng cho có quyền đòi lại tài sản của mình.

4. Câu hỏi liên quan đến Tài sản đã cho có đòi lại được không?

       Điều 460 Bộ luật dân sự 2015 quy định về trường hợp tặng cho tài sản không thuộc quyền sở hữu của mình được quy định như sau:

     Theo đó, bên tặng cho phải thanh toán chi phí để làm tăng giá trị của tài sản cho bên được tặng cho khi chủ sở hữu lấy lại tài sản đó.

      Hợp đồng tặng cho tài sản là một loại giao dịch dân sự, Điều 117 Bộ luật dân sự 2015 quy định về điều kiện có hiệu  lực của giao dịch dân sự như sau:

      Như vậy, trong trường hợp người tặng cho tài sản bị ép buộc kí hợp đồng tặng cho tài sản đã vi phạm quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 117 là chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện. Vì vậy Hợp đồng tặng cho tài sản đã kí kết trên sẽ bị tuyên vô hiệu và không được công nhận.

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Châu Anh