Theo quy định mới nhất, đất nông nghiệp hết hạn sử dụng có bị thu hồi không?

Câu trả lời của Luật sư: 

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về Đất nông nghiệp hết hạn sử dụng có bị thu hồi không, chúng tôi xin cung cấp thông tin tư vấn về vấn đề Đất nông nghiệp hết hạn sử dụng có bị thu hồi không như sau:

Căn cứ pháp lý: 

• Luật đất đai 2013

• Nghị định số 43/2014/NĐ-CP

1. Đất nông nghiệp là gì?

     Việt Nam là một quốc gia có nền nông nghiệp lâu đời do vậy diện tích đất nông nghiệp rất lớn và có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội. Đất nông nghiệp được hiểu là loại đất được Nhà nước giao cho người dân để phục vụ nhu cầu sản xuất nông nghiệp, bao gồm trồng trọt, chăn nuôi, trồng rừng..v..v. Đó là tư liệu sản xuất chủ yếu khi vừa là tài liệu lao động vừa là đối tượng lao động, đặc biệt không thể thay thế của ngành nông - lâm nghiệp.

     Đất nông nghiệp là một phạm trù lớn, dựa theo khoản 1, điều 10, Luật đất đai 2013 thì căn cứ vào mục đích sử dụng, đất nông nghiệp được phân loại như sau:

•  Đất trồng cây hàng năm bao gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hàng năm khác;
•  Đất trồng cây lâu năm;
•  Đất rừng phòng hộ;
•  Đất rừng sản xuất;
•  Đất rừng đặc dụng;
•  Đất nuôi trồng thuỷ sản;
•  Đất dùng để làm muối;
• Một số loại đất nông nghiệp khác phục vụ mục đích xây dựng để nghiên cứu thí nghiệm, chuồng trại chăn nuôi, ươm tạo cây giống…

​

2. Thời hạn sử dụng đất nông nghiệp

     Theo quy định tại điều 126, Luật đất đai 2014 thì nếu đất nông nghiệp thuộc một trong các dạng dưới đây sẽ được sử dụng ổn định, lâu dài tức là không có thời hạn sử dụng:

• Đất rừng phòng hộ;

•  Đất rừng đặc dụng;

•  Đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên;

•  Đất nông nghiệp do cộng đồng dân cư sử dụng.

     Ngoài các trường hợp được liệt kê ở trên thì các đối tượng đất nông nghiệp còn lại sẽ là đất sử dụng có thời hạn được quy định tại điều 127, Luật đất đai 2014. Cụ thể như sau:

•  Thời hạn giao đất, công nhận QSDĐ nông nghiệp đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp là 50 năm. Khi hết thời hạn, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nếu có nhu cầu thì được tiếp tục sử dụng theo thời hạn này.

•  Thời hạn cho thuê đất nông nghiệp đối với hộ gia đình, cá nhân không quá 50 năm. Khi hết thời hạn thuê đất, hộ gia đình, cá nhân nếu có nhu cầu thì được Nhà nước xem xét tiếp tục cho thuê đất.

•  Thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối được xem xét, quyết định trên cơ sở dự án đầu tư hoặc đơn xin giao đất, thuê đất nhưng không quá 50 năm. Đối với dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm, dự án đầu tư vào địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn mà cần thời hạn dài hơn thì thời hạn giao đất, cho thuê đất không quá 70 năm.

• Thời hạn cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn là không quá 05 năm.

     Có thể thấy theo quy định hiện hành, tùy thuộc vào từng đối tượng đất nông nghiệp khác nhau thì sẽ có hạn mức (tức là hạn sử dụng đất) khác nhau.  Hạn mức tối thiểu đối với cho thuê đất nông nghiệp là 05 năm và tối đa không quá 70 năm.

3. Đất nông nghiệp hết hạn sử dụng có bị thu hồi không?

     Căn cứ quy định tại khoản 1, khoản 2 điều 126 Luật đất đai 2013 thì nếu đất nông nghiệp hết thời hạn, cá nhân, hộ gia đình nếu có nhu cầu tiếp tục sử dụng thì sẽ được xem xét tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định. 

     Ngoài ra, căn cứ theo điểm d khoản 1 Điều 65 Luật đất đai 2013 thì việc thu hồi đất đối với đất hết thời hạn sử dụng chỉ đặt ra với đất được Nhà nước giao, cho thuê có thời hạn nhưng không được gia hạn. Cụ thể:

     Như vậy, trường hợp đất nông nghiệp hết hạn người sử dụng đất vẫn có thể tiếp tục sử dụng vì vậy thời hạn sử dụng đất nông nghiệp không phải là căn cứ để thu hồi đất. Nhà nước chỉ thu hồi đất nông nghiệp hết hạn nhưng không được gia hạn theo quy định pháp luật.

     Theo quy định pháp luật hiện hành, đất nông nghiệp hết hạn sử dụng nhưng cá nhân, hộ gia đình có nhu cầu sử dụng vẫn tiếp tục được sử dụng. Vì vậy trong trường hợp nhà nước thu hồi đất khi đất nông nghiệp hết hạn nhưng gia hạn thêm vẫn được bồi thường theo quy định.

     Theo quy định tại điểm a, khoản 1, điều 74 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì hộ gia đình, cá nhân phải tiến hành gia hạn sử dụng đất tối thiểu là 06 tháng trước khi hết hạn sử dụng đất nông nghiệp. 

Luật toàn quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Ngọc Bích