1900 6178

Quy định của pháp luật về Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng

Thứ 2 , 18/09/2023, 17:25

Từ ngày 01/7/2023, Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT chính thức có hiệu lực với nhiều điểm mới liên quan đến vấn đề đăng ký hộ kinh doanh. Trong số đó, quy định về Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng là một trong những quy định mới đáng chú ý. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn các thông tin liên quan đến quy đinh của pháp luật về vấn đề Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng.

1. Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng là gì?

1.1. Hộ kinh doanh là gì?

Hiện này, trong các quy định của pháp luật thì chưa có điều luật nào quy định cụ thể về định nghĩa của hộ kinh doanh. Tuy nhiên, trong khoản 1 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP có đề câp như sau:

Điều 79. Hộ kinh doanh

1. Hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ. Trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh thì ủy quyền cho một thành viên làm đại diện hộ kinh doanh. Cá nhân đăng ký hộ kinh doanh, người được các thành viên hộ gia đình ủy quyền làm đại diện hộ kinh doanh là chủ hộ kinh doanh.

'''

Như vậy có thể hiểu hộ kinh doanh một tổ chức do một cá nhân hoặc một nhóm người gồm các cá nhân là công dân Việt Nam đã đủ độ tuổi theo quy định và có đầy đủ khả năng chịu trách nhiệm cho hành vi cua mình hoặc một hộ gia đình làm chủ, chỉ được đăng ký kinh doanh dưới quy mô mười người lao động, đồng thời chịu trách nhiệm bằng chính tài sản của mình.

2. Trường hợp cấp Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng.

Việc cấp Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng được quy định tại Điều 5đ Thông tư 02/2023/BKHĐT, theo đó:

Điều 5đ. Cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng
1. Cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng là việc cấp đăng ký hộ kinh doanh không thực hiện thông qua hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh. Việc cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng được áp dụng trong các trường hợp sau:
a) Hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh đang trong quá trình xây dựng, nâng cấp;
b) Hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh gặp sự cố kỹ thuật;
c) Các trường hợp bất khả kháng khác.
Căn cứ vào thời gian dự kiến khắc phục sự cố hoặc xây dựng, nâng cấp hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh, trừ trường hợp bất khả kháng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông báo trước về thời gian dự kiến để cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện thực hiện việc cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng.
2. Việc phối hợp giải quyết thủ tục cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng giữa cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện và cơ quan thuế thực hiện theo quy trình luân chuyển hồ sơ bằng bản giấy.
3. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được thông báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh hoàn thành việc xây dựng, nâng cấp hoặc khắc phục sự cố, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải cập nhật dữ liệu, thông tin đã cấp cho hộ kinh doanh vào hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh.

Từ quy định trên có thể nhận thấy, việc cấp Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng là một thủ tục mà chỉ được thực hiện trong một số trường hợp nhất định mà không thể thực hiện cấp Đăng ký hộ kinh doanh thông qua hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh. Đó là các trường hợp mà hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh trong quá trình xây dựng, nâng cấp hay gặp sự cố kỹ thuật hoặc trong các trường hợp bất khả kháng.

Trong các trường hợp đó, để có thể đáp ứng nhu cầu được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh của hộ kinh doanh thì cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh sẽ phối hợp giải quyết thủ tục cấp đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng với cơ quan thuế theo quy trình luân chuyển hồ sơ bằng bản giấy. Tuy nhiên, sau khi nhận được thông báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh hoàn thành việc xây dựng, nâng cấp hoặc khắc phục sự cố thì trong thời hạn 15 ngày, cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải cập nhật dữ liệu, thông tin đã cấp cho hộ kinh doanh vào hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh.

3. Những quy định mới của pháp luật về đăng ký hộ kinh doanh.

Từ ngày 01/7/2023, Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong quá trình đăng ký kinh doanh, đặc biệt đối với các hộ kinh doanh. Ngoài những bổ sung trong quy trình cấp Đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng thì Thông tư này cũng có nhiều thay đổi khác liên quan đến vấn đề đăng ký hộ kinh doanh. Dưới đây là những thay đổi đang chú ý:

3.1. Mã số hộ kinh doanh chính là mã số thuế

Một trong những điểm mới đáng chú ý của Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT là quy định mã số hộ kinh doanh đồng thời là mã số thuế của hộ kinh doanh.

Theo khoản 1 Điều 5b Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT được bổ sung tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 2/2023, mã số hộ kinh doanh là dãy số được tạo tự động bởi Hệ thống ứng dụng đăng ký thuế và truyền sang hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh để cấp cho hộ kinh doanh khi đăng ký hộ kinh doanh. Mã số hộ kinh doanh được ghi trên Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh. Mã số này đồng thời là mã số thuế của hộ kinh doanh.

Theo đó, từ ngày 1/7/2023 mã số hộ kinh doanh cũng chính là mã số thuế của hộ kinh doanh, khác với hiện nay, mã số hộ kinh doanh khác với mã số thuế của hộ kinh doanh (mã số thuế của hộ kinh doanh là mã số thuế cá nhân của người đại diện hộ kinh doanh).

3.2. Cách ghi ngành, nghề kinh doanh của hộ kinh doanh

Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT đã bổ sung hướng dẫn về việc ghi ngành, nghề kinh doanh của hộ kinh doanh. Đồng thời đối chiếu với các quy định tại khoản 2, 3, 4, 5, 6 và 7 Điều 7 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.

Người thành lập hộ kinh doanh/hộ kinh doanh lựa chọn ngành kinh tế cấp bốn trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam (hiện nay là theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg) để ghi ngành, nghề kinh doanh chính của hộ kinh doanh.
Với những ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật khác thì ngành, nghề kinh doanh được ghi theo ngành, nghề quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật đó.
Với những ngành, nghề kinh doanh không có trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam nhưng được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật khác thì ngành, nghề kinh doanh được ghi theo ngành, nghề quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật đó.
Với những ngành, nghề kinh doanh không có trong Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam và chưa được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật khác thì:

Cơ quan đăng ký kinh doanh xem xét ghi nhận ngành, nghề kinh doanh này vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp nếu không thuộc ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, đồng thời thông báo cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) để bổ sung ngành, nghề kinh doanh mới…

Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện hướng dẫn, đối chiếu và ghi nhận ngành, nghề kinh doanh chính của hộ kinh doanh vào hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh.

3.3. Không bắt buộc đăng ký lại hộ kinh doanh

Khoản 2 Điều 3 Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT quy định, hộ kinh doanh đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành được tiếp tục hoạt động mà không bắt buộc phải đăng ký lại theo quy định tại Thông tư này.

Như vậy, hộ kinh doanh đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh trước ngày 1/7/2023 được tiếp tục hoạt động mà không bắt buộc phải đăng ký lại.

3.4. Thông báo địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh

Khoản 1 Điều 5d Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT được bổ sung bởi Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT quy định, hộ kinh doanh nếu hoạt động kinh doanh tại địa điểm khác ngoài trụ sở thì phải thực hiện thông báo địa điểm kinh doanh tới cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở.

Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện tiếp nhận thông báo địa điểm kinh doanh của hộ kinh doanh và trả Thông báo về mã số thuế và cơ quan thuế quản lý trực tiếp địa điểm kinh doanh cho hộ kinh doanh.

3.5. Hồ sơ, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh qua mạng

Theo Điều 5g Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT được bổ sung tại Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT quy định, hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh qua mạng sẽ được thể hiện dưới dạng văn bản điện tử, gồm các giấy tờ sau:

Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh;
Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh (trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh);
Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh (trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh);
Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho 01 thành viên làm chủ hộ kinh doanh (trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh).

Về thủ tục đăng ký hộ kinh doanh online từ ngày 1/7/2023, theo Điều 5e Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT bổ sung tại Thông tư 02/2023/TT-BKHĐT, người thành lập hộ kinh doanh, hộ kinh doanh thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP trên hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh thuộc Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp thông qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.

Người nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh kê khai thông tin, tải văn bản điện tử, sử dụng chữ ký số để ký xác thực hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình trên hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh.

Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trả giấy biên nhận hồ sơ và kết quả giải quyết thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cho người nộp hồ sơ qua mạng thông tin điện tử theo quy trình trên hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh.

4. Hỏi đáp về đăng ký hộ kinh doanh theo quy trình dự phòng.

Câu hỏi: Việc đăng ký hộ kinh doanh hiện nay được quy định thế nào?

Điều 87 Nghị đinh 01/2021 quy định về việc đăng ký hộ kinh doanh như sau:

Điều 87: Đăng ký hộ kinh doanh

1. Đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt trụ sở hộ kinh doanh.

2. Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh bao gồm:

a) Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh;

b) Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;

c) Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;

d) Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.

3. Khi tiếp nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện trao Giấy biên nhận và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.

Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện phải thông báo bằng văn bản cho người nộp hồ sơ hoặc người thành lập hộ kinh doanh biết. Thông báo phải nêu rõ lý do và các yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ (nếu có).

4. Nếu sau 03 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh mà không nhận được Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh hoặc không nhận được thông báo yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh thì người thành lập hộ kinh doanh hoặc hộ kinh doanh có quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

5. Định kỳ vào tuần làm việc đầu tiên hàng tháng, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện gửi danh sách hộ kinh doanh đã đăng ký tháng trước cho Cơ quan thuế cùng cấp, Phòng Đăng ký kinh doanh và cơ quan quản lý chuyên ngành cấp tỉnh.

Như vậy, hiện nay, việc đăng ký hộ kinh doanh được thực hiện theo nội dung nêu trên. Định kỳ vào tuần làm việc đầu tiên hàng tháng, Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện gửi danh sách hộ kinh doanh đã đăng ký tháng trước cho Cơ quan thuế cùng cấp, Phòng Đăng ký kinh doanh và cơ quan quản lý chuyên ngành cấp tỉnh.