Câu hỏi của bạn:

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về có phải bất kỳ trường hợp nào cũng được cũng được bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự không? Chúng tôi xin cung cấp thông tin tư vấn về vấn đề này như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật dân sự 2015

Nội dung tư vấn:

1. Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là gì?

     Căn cứ Khoản 3 điều 150 bộ luật dân sự 2015: Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.

     Theo đó bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là thời hạn được tính lại từ đầu để người khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết vụ án dân sự. 

2. Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự theo quy định pháp luật

     Theo quy định pháp luật dân sự hiện hành thì tùy vào từng trường hợp thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự có thể là 03 năm hoặc 10 năm hoặc 30 năm. Trong thời hạn cụ thể này, nếu không khởi kiện hoặc không phát sinh các sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan theo quy định tại Điều 156 Bộ luật dân sự năm 2015 thì sẽ người có yêu cầu mất quyền khởi kiện. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, pháp luật quy định về việc bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự tại điều 157 bộ luật dân sự 2015 như sau:

     Như vậy: Không phải bất kỳ trường hợp nào cũng có thể bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự mà chỉ có 03 trường hợp người khởi kiện được bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện lại vụ án dân sự bao gồm: Bên có nghĩa vụ đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện; bên có nghĩa vụ thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện và các bên đã tự hòa giải với nhau.

3. Không tính thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự:

3.1 Thời hiệu khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau đây:

•  Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.
•  Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
•  Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.
•  Trường hợp khác do luật quy định.

3.2  Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự

Khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau đây không bị tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự:

• Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu. Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép. Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình;

• Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;

• Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chưa có người đại diện khác thay thế trong trường hợp sau đây:

- Người đại diện chết nếu là cá nhân, chấm dứt tồn tại nếu là pháp nhân;

- Người đại diện vì lý do chính đáng mà không thể tiếp tục đại diện được.

4. Hỏi đáp về thời hiệu khởi kiện lại vụ án dân sự

• Thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng là 03 năm, Kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm (Điều 429 Bộ luật dân sự 2015).
• Thời hiệu khởi kiện Yêu cầu bồi thường thiệt hại là 03 năm, Kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm ( Điều 588 Bộ luật dân sự 2015).
• Thời hiệu thừa kế, thời hiệu được tính từ thời điểm mở thừa kế (Điều 623 Bộ luật dân sự 2015):

      - Yêu cầu chia di sản thừa kế 

       + 30 năm đối với bất động sản;

       + 10 năm đối với động sản.

      - Yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác Thời hiệu là 10 năm

      - Yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại Thời hiệu khởi kiện là 3 năm

    Căn cứ khoản 2 Điều 184 và điểm e khoản 1 Điều 217 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 khi hết thời hạn khởi kiện vụ án dân sự tòa án vẫn sẽ tiến hành thụ lý vụ án, tuy nhiên sẽ có 02 trường hợp có thể xảy ra: 

• Trường hợp 1: Đương sự không yêu cầu áp dụng thời hiệu trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ án thì tòa án tiếp tục giải quyết vụ án.
• Trường hợp 2: Đương sự có yêu cầu áp dụng thời hiệu trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ án và thời hiệu khởi kiện đã hết thì tòa án đình chỉ giải quyết vụ án.

    Bài viết có liên quan:

•     Quy định về thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự

•    Thế nào là nguyên đơn trong vụ án dân sự? Quy định của pháp luật hiện hành về nguyên đơn trong vụ án dân sự

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

                                                                                                                     Chuyên viên: Thu Thủy