Nghỉ việc sớm vì thai yếu có được hưởng chế độ thai sản?

1. Chế độ thai sản là gì?

     Chế độ thai sản là một chính sách an sinh xã hội quan trọng đối với người lao động, đây chính là một trong những quyền lợi mà người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được hưởng (bao gồm cả lao động nam và nữ) trong suốt quá trình thai sản từ khi khám thai đến khi nuôi con nhỏ. 

     Chế độ thai sản đóng vai trò trong việc bảo đảm, hỗ trợ một phần thu nhập và sức khỏe cho lao động nữ khi mang thai, sinh con, nuôi con nhỏ, thực hiện các biện pháp tránh thai và cho lao động nam khi có vợ sinh con.

2. Nghỉ việc sớm vì thai yếu có được hưởng chế độ thai sản?

     Theo quy định pháp luật Việt Nam hiện hành, đối với trường hợp người lao động nghỉ việc sớm vì thai yếu sẽ có được hưởng chế độ thai sản. Cụ thể, tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 đã nêu rõ:

     Thứ nhất, về các đối tượng được hưởng chế độ thai sản. Đối tượng áp dụng chế độ thai sản là người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, đ và h, khoản 1, Điều 2 Luật  Bảo hiểm xã hội năm 2014. Bao gồm:

• Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động.
• Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng.
• Cán bộ, công chức, viên chức.
• Công nhân quốc phòng, công nhân công án, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu.
• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân.
• Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương. 

     Thứ hai, về điều kiện được hưởng chế độ thai sản. Theo quy định tại Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, trường hợp người lao động nghỉ việc sớm vì thai yếu để được hưởng chế độ thai sản cần đáp ứng được các điều kiện hưởng chế độ thai sản như sau: 

      Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp: 

• Lao động nữ mang thai.
• Lao động nữ sinh con.
• Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ.
• Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi.
• Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.
• Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.

     Bên cạnh đó, để được hưởng chế độ thai sản người lao động cũng cần đáp ứng thêm cả điều kiện về thời gian tham gia bảo hiểm xã hội. Cụ thể:

• Đối với lao động nữ sinh con, lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ và người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

• Người lao động nữ sinh con đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

• Người lao động đáp ứng đủ hai điều kiện kể trên mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thi vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.

     Theo đó, trường hợp người lao động nữ mang thai nếu nghỉ việc sớm vì thai yếu sẽ có được hưởng chế độ thai sản nếu đáp ứng được điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội. Cụ thể, theo khoản 3 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, lao động nữ mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ sẽ được giảm bớt các điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng chế độ thai sản khi sinh con. Thay vì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con, lao động nữ nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ chỉ cần đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trong 12 tháng trước khi sinh, đồng thời trước đó đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên là đã có thể được hưởng chế độ thai sản.

     Ngoài ra, đối với người lao động nữ đủ điều kiện quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.

3. Thời gian nghỉ việc sớm vì thai yếu là bao nhiêu ngày?

     Hiện nay, bên cạnh việc quy định về chế độ thai sản đối với lao động nữ nghỉ việc sớm vì thai yếu tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì tại điểm b Mục 2 Công văn 3432/LĐTBXH-BHXH về việc thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội theo Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 cũng có hướng dẫn về việc quy định thời gian nghỉ việc sớm vì thai yếu đối với lao động nữ như sau:

     Qua đây, có thể thấy rõ việc pháp luật nước ta hiện không có quy định cụ thể về thời gian tối thiểu nghỉ dưỡng thai để được hưởng chế độ thai sản với điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội ngắn hơn đối với trường hợp lao động nữ nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ. Do vậy, đối với trường hợp nghỉ việc sớm vì thai yếu, lao động nữ chỉ cần có thời gian nghỉ dưỡng thai và có giấy tờ chứng nhận việc nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám, chữa bệnh thì đều được tính hưởng chế độ thai sản theo điều kiện của trường hợp thai yếu phải nghỉ dưỡng thai.

4. Câu hỏi liên quan

     Hiện luật bảo hiểm xã hội không có quy định yêu cầu người lao động phải đóng bảo hiểm xã hội liên tục mới được hưởng chế độ thai sản mà có thể đóng bảo hiểm xã hội ngắt quãng. Do đó, đối với trường hợp người lao động không đóng bảo hiểm xã hội liên tục vẫn sẽ được hưởng chế độ thai sản. Tuy nhiên, về thời gian tham gia bảo hiểm xã hội của người lao động vẫn cần đảm bảo:

• Lao động nữ sinh con, nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi hay người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh hoặc nhận nuôi con nuôi.

• Lao động nữ sinh con đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh.

     Căn cứ theo khoản 1, Điều 101 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 đã có quy định chi tiết về hồ sơ hưởng chế độ thai sản với lao động nữ sinh con sẽ bao gồm những loại giấy tờ như sau:

• Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con.

• Bản sao giấy chứng tử của con trong trường hợp con chết, bản sao giấy chứng tử của mẹ trong trường hợp sau khi sinh con mà mẹ chết.

• Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về tình trạng người mẹ sau khi sinh con mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con.

• Trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ trong trường hợp con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh.

• Giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền về việc lao động nữ phải nghỉ việc để dưỡng thai đối với trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 31 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.

Bài viết liên quan:

• Chuyển công ty mới sau khi nghỉ hết thai sản có được hưởng dưỡng sức không?

• Có được hưởng đồng thời chế độ ốm đau và thai sản không?

• Hồ sơ hưởng chế độ dưỡng sức sau thai sản

Mọi thắc mắc liên quan đến vấn đề “Nghỉ việc sớm vì thai yếu có được hưởng chế độ thai sản?”, quý khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900.6178 để được hỗ trợ tư vấn.

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Vũ Phương Anh