Mua hóa đơn khống phạm tội gì theo quy định của pháp luật?

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về mua hóa đơn khống phạm tội gì theo quy định của pháp luật? Chúng tôi xin cung cấp thông tin tư vấn như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017;
• Nghị định số 123/2020/NĐ-CP;
• Thông tư liên tịch số 10/2013/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC-BTC

1. Hóa đơn là gì? Hóa đơn khống là gì?

     Căn cứ Khoản 1 Điều 3 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, hóa đơn là chứng từ kế toán do tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập, ghi nhận thông tin bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ. Hóa đơn được thể hiện theo hình thức hóa đơn điện tử hoặc hóa đơn do cơ quan thuế đặt in. 

     Tại Khoản 9 Điều 3 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP quy định hóa đơn khống là hóa đơn đã ghi các chỉ tiêu, nội dung nghiệp vụ kinh tế nhưng việc mua bán hàng hóa, dịch vụ không có thật một phần hoặc toàn bộ. 

2. Hành vi mua bán trái phép hóa đơn   

     Mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước gồm các hành vi theo quy định tại Điểm c Khoản 3 Điều 2 Thông tư liên tịch số 10/2013/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC-BTC.

     Như vậy, hành vi mua hóa đơn khống được hiểu như sau:

• Mua hóa đơn chưa ghi nội dung hoặc ghi nội dung không đầy đủ, không chính xác theo quy định
• Mua hóa đơn đã ghi nội dung, nhưng không có hàng hóa, dịch vụ kèm theo
• Mua hóa đơn giả, hóa đơn chưa có giá trị sử dụng, hóa đơn đã hết giá trị sử dụng, hóa đơn của cơ sở kinh doanh, dịch vụ khác đề hợp thức hóa hàng hóa, dịch vụ mua và cấp cho khách hàng khi bán hàng hóa dịch vụ
• Mua hóa đơn có sự chênh lệch về giá trị hàng hóa, dịch vụ giữa các liên của hóa đơn

     Ngoài ra để hành vi mua hóa đơn khống cấu thành tội mua bán trái phép hóa đơn thì hành vi mua hóa đơn phải thuộc một trong các trường hợp quy định Điều 203 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017:

• Dạng phôi từ 50 số đến dưới 100 số
• Hóa đơn đã ghi nội dung từ 10 số đến dưới 30 số
• Thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng.

3. Tội mua bán trái phép hóa đơn bị xử phạt như thế nào?

     Điều 203 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về hình phạt với tội mua bán trái phép hóa đơn cụ thể:

     3.1. Hình phạt đối với người phạm tội 

     Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với người mua bán trái phép hóa đơn dạng phôi từ 50 số đến dưới 100 số hoặc hóa đơn đã ghi nội dung từ 10 số đến dưới 30 số hoặc thu lợi bất chính từ 30 triều đồng đến dưới 100 triệu đồng.

     Phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm với trường hợp phạm tội:

• Có tổ chức; 
• Có tính chất chuyên nghiệp;
• Lợi dụng chức vụ quyền hạn;
• Hóa đơn ở dạng phôi từ 100 số trở lên hoặc hóa đơn đã ghi nội dung từ 30 số trở lên;
• Thu lợi bất chính 100 triệu đồng trở lên;
• Gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước 100 triệu đồng trở lên;
• Tái phạm nguy hiểm.

     Người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 50 triệu đồng; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

    3.2. Hình phạt đối với pháp nhân thương mại

     Phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 500 triệu đồng đối với pháp nhân mua bán trái phép hóa đơn dạng phôi từ 50 số đến dưới 100 số hoặc hóa đơn đã ghi nội dung từ 10 số đến dưới 30 số hoặc thu lợi bất chính từ 30 triều đồng đến dưới 100 triệu đồng.

     Phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng trong trường hợp phạm tội::

• Có tổ chức; 
• Có tính chất chuyên nghiệp;
• Hóa đơn ở dạng phôi từ 100 số trở lên hoặc hóa đơn đã ghi nội dung từ 30 số trở lên;
• Thu lợi bất chính 100 triệu đồng trở lên;
• Gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước 100 triệu đồng trở lên;
• Tái phạm nguy hiểm.

     Pháp nhân thương mại bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn khi phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này.

     Pháp nhân thương mại có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng; cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

4. Hỏi đáp về mua hóa đơn khống phạm tội gì

     Căn cứ: Khoản 3 Điều 22 Nghị định

     Người phạm tội bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả:

• Buộc hủy hóa đơn 
• Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm

     Căn cứ:

• Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017
• Điều 23 Thông tư số 39/2014/TT-BTC

     Hành vi mua hóa đơn khống là hành vi sử dụng hóa đơn bất hợp pháp theo quy định tại thông tư số 39/2014/TT-BTC - đây là hành vi được quy định thuộc tội trốn thuế tại Điểm d Khoản 1 Điều 200 BLHS. Vậy nên các hành vi sử dụng hóa đơn bất hợp pháp (mua hóa đơn khống) để giảm số tiền thuế phải nộp thì người đó phạm tội trốn thuế.

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Hồng Anh