Tội hủy hoại tài sản, làm hư hỏng tài sản của người khác bị xử lý như thế nào?

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về tội hủy hoại tài sản, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về tội hủy hoại tài sẩn như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017;
• Nghị định 167/2013/NĐ-CP

1. Thế nào là hủy hoại tài sản? Phân biệt hủy hoại tài sản và làm hư hỏng tài sản

     Hủy hoại tài sản là hành vi làm cho tài sản của người khác bị thiệt hại đến mức làm mất hẳn giá trị hoặc mất hẳn công năng, giá trị sử dụng hoặc bị tiêu hủy hoàn toàn.

     Làm  hư hỏng tài sản được hiểu là hành vi làm tài sản của người khác bị mất một phần hoặc giảm giá trị hoặc giảm giá trị sử dụng nhưng ở mức độ có thể khôi phục, sửa chữa lại được.

     Tuy nhiên, theo quy định cùa pháp luật hiện hành, người thực hiện hai hành vi này đều có chung một mức xử phạt đối với trường hợp bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc chung một khung hình phạt đối với trường hợp đủ điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự.

2. Xử phạt hành chính hành vi hủy hoại tài sản

Tại Khoản 2 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP có quy định:

     Theo đó, với hành vi hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản nếu chưa đến mức bị xử lý hình sự thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.

3. Xử lý hình sự tội hủy hoại tài sản

3.1 Quy định của Bộ luật hình sự về tội hủy hoại tài sản

Điều 178 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định về khung hình phạt đối với tội hủy hoại tài sản như sau:

3.2 Các yếu tố cấu thành tội hủy hoại tài sản

     Cũng giống như những tội phạm khác, tội hủy hoại tài sản được phân biệt với các tội khác qua bốn yếu tố cấu thành tội phạm sau đây:

Thứ nhất, về mặt chủ thể

     Chủ thể phải là người có năng lực chịu trách nhiệm hình sự và đủ đã đạt độ tuổi theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, người phạm tội từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này quy định tại khoản 1 và khoản 2 của Điều luật, vì hai khoản này chỉ là tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, nhưng phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm này quy định tại khoản 3 và khoản 4 của Điều luật vì hai khoản này là tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

Thứ hai, về mặt khách thể

     Khách thể của tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản không xâm phạm đến quan hệ quan hệ sở hữu, cụ thể là quyền sở hữu tài sản của người khác.

Thứ ba, mặt khách quan

Về hành vi khách quan:

• Làm cho tài sản mất hẳn giá trị sử dụng không thể khôi phục lại được và như vậy toàn bộ giá trị tài sản không còn như lúc ban đầu. luat su bao chua, luat su hinh su
• Làm hư hỏng tài sản: là làm giảm đáng kể giá trị sử dụng của tài sản và giá trị sử dụng bị giảm đó có thể khôi phục được (có thể khôi phục lại như cũ, nhưng có thể chỉ khôi phục lại được một phần). 

Về hậu quả:

• Hậu quả nghiêm trọng do hành vi huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản gây ra là những thiệt hại về thể chất, tinh thần, nếu là thiệt hại về vật chất thì những thiệt hại này không phải là thiệt hại về tài sản do hành vi huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng trực tiếp gây ra.
• Hậu quả là yếu tố bắt buộc phải có ở tội này, nếu chưa có hậu quả xảy ra thì chưa cấu thành tội phạm và tội phạm này cũng không có giai đoạn phạm tội chưa đạt và chuẩn bị phạm tội. 

Thứ tư, về mặt chủ quan

• Được thực hiện do lỗi cố ý.
• Người phạm tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản xuất phát từ nhiều động cơ khác nhau như: để trả thù, vì ghen tuông… nhưng chủ yếu là vì tư thù. Động cơ không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành, mà nó chỉ có ý nghĩa trong việc xác định tính chất, mức độ nguy hiểm của tội phạm.

3.3 Hình phạt đối với tội hủy hoại tài sản

Mức hình phạt đối với tội hủy hoại tài sản được chia thành 4 khung cụ thể như sau:

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm đối với người có hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp:

• Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này mà còn vi phạm;
• Đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
• Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
• Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;
• Tài sản là di vật, cổ vật.

Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm đối với các trường hợp:

• Có tổ chức;
• Gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
• Tài sản là bảo vật quốc gia;
• Dùng chất nguy hiểm về cháy, nổ hoặc thủ đoạn nguy hiểm khác;
• Để che giấu tội phạm khác;
• Vì lý do công vụ của người bị hại;
• Tái phạm nguy hiểm.

Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

Phạm tội gây thiệt hại cho tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.

     Ngoài ra, người phạm tội còn bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội hủy hoại tài sản được xác định như sau:

• Đối với trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 178 BLHS thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 5 năm vì đây là tội phạm ít nghiêm trọng;
• Đối với trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 178 BLHS thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 10 năm, vì đây là tội phạm nghiêm trọng;
• Đối với trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 178 BLHS thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 15 năm, vì đây là tội phạm rất nghiêm trọng;
• Đối với trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 178 BLHS thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm, vì đây là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

• Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;
• Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;
• Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;
• Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;
• Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;
• Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;
• Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;
• Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;
• Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;
• Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;
• Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;
• Phạm tội do lạc hậu;
• Người phạm tội là phụ nữ có thai;
• Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;
• Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;
• Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;
• Người phạm tội tự thú;
• Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;
• Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;
• Người phạm tội đã lập công chuộc tội;
• Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác
• Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ

     Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.