Người lao động cao tuổi chưa hưởng lương hưu có bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội không?

Thứ 6 , 29/09/2023, 10:59


Lực lượng lao động tham gia thị trường lao động của Việt Nam trong những năm gần đây đang tăng chậm cả về số lượng và tỷ lệ, chính vì vậy, số lượng người lao động cao tuổi cũng ngày càng tăng để phục vụ cho nhu cầu của nền kinh tế. Tuy nhiên, người lao động cao tuổi cũng cần lưu ý một số vấn đề pháp luật khi tiếp tục tham gia vào thị trường lao động, trong số đó có việc người lao động cao tuổi chưa hưởng lương hưu thì có bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội hay không?

1. Bảo hiểm xã hội là gì?

     Khoản 1 điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội quy định rằng:

1. Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội

     Như vậy, việc đóng bảo hiểm xã hội sẽ đem lại cho cá nhân một sự bù đắp rất lớn nếu trong đời sống hàng ngày hoặc trong công việc gặp những rủi ro, vấn đề không mong muốn. 

2. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội

     Cụ thể, khi tham gia bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ được hưởng những quyền lợi sau:

  • Được tham gia và hưởng các chế độ theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014.

  • Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội và nhận lại sổ khi không còn làm việc.

  • Nhận lương hưu và trợ cấp đầy đủ, kịp thời theo các hình thức sau: nhận trực tiếp tại cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được ủy quyền; nhận thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng; nhận thông qua công ty, tổ. chức nơi làm việc hay người sử dụng lao động

  • Hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp: đang hưởng lương hưu, nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản, nhận con nuôi, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hay trợ cấp ốm đau.

  • Chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động và được thanh toán chi phí giám định y khoa nếu đủ điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội.

  • Ủy quyền nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội cho người khác.

  • Được cung cấp thông tin về đóng bảo hiểm xã hội theo định kỳ; yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp thông tin về việc đóng và quyền được hưởng các chế độ của bảo hiểm xã hội.

  • Người tham gia được khiếu nại, tố cáo và khởi kiện bảo hiểm xã hội theo quy định pháp luật.  

​3. Người lao động cao tuổi chưa hưởng lương hưu có phải đóng bảo hiểm xã hội không?

     Đầu tiên, tại khoản 1 điều 148 Bộ luật lao động 2019 có quy định về người lao động cao tuổi là:

1. Người lao động cao tuổi là người tiếp tục lao động sau độ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật này

     Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ. Theo Nghị định 135/2020/NĐ-CP quy định về tuổi nghỉ hưu, tính đến năm 2023 thì độ tuổi nghỉ hưu của lao động nam là 60 tuổi 9 tháng và lao động nữ là 56 tuổi, người lao động tiếp tục làm việc tính từ mốc tuổi này thì được coi là người lao động cao tuổi.

     Theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội 2014, nhóm người phải tham gia bảo hiểm xã hội là:

Điều 2. Đối tượng áp dụng 

1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng

[...]

     Cũng tại Luật bảo hiểm xã hội 2014, điều 123 quy định rằng:

Điều 123. Điều khoản chuyển tiếp

[...]

8. Người lao động đủ điều kiện và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì vẫn thực hiện theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội số 71/2006/QH11.

9. Người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng mà đang giao kết hợp đồng lao động thì không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

    Như vậy, người lao động cao tuổi có hợp đồng lao động từ đủ 1 tháng, và chưa được hưởng lương hưu thì vẫn là đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, nếu người lao động cao tuổi chưa được hưởng lương hưu mà không đóng bảo hiểm xã hội thì sẽ bị coi là có hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội và bị xử lý theo quy định của pháp luật.

4. Câu hỏi liên quan Người lao động cao tuổi chưa hưởng lương hưu bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội

Câu hỏi 1. Điều kiện để người lao động được hưởng lương hưu là gì?

     Trong điều kiện lao động bình thường, để được hưởng lương hưu người lao động cần đáp ứng đủ 2 điều kiện sau:

  • Nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên.

  • Đủ 60 tuổi 9 tháng đối với nam, đủ 56 tuổi đối với nữ.

     Ngoài ra, nếu người lao động không làm việc trong điều kiện lao động thông thường, thì có thể tham khảo những trường hợp đặc biệt khác được hưởng lương hưu tại Điều 219 Bộ luật lao động 2019 sửa đổi, bổ sung điều 54 về điều kiện hưởng lương hưu của Luật bảo hiểm xã hội 2014.

Câu hỏi 2. Người có hành vi trốn đóng hay chậm đóng tiền bảo hiểm xã hội bị xử phạt như thế nào?

     Căn cứ vào khoản 3 điều 122 Luật bảo hiểm xã hội 2014:

  • Người có hành vi trốn đóng hay chậm đóng tiền bảo hiểm xã hội từ 30 ngày trở lên thì ngoài việc phải đóng đủ số tiền chưa đóng, chậm đóng và bị xử lý theo quy định của pháp luật, còn phải nộp số tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng.

  • Nếu không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của người sử dụng lao động để nộp số tiền chưa đóng, chậm đóng và lãi của số tiền này vào tài khoản của cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bài viết tham khảo:

     Để được tư vấn thêm những thông tin cần thiết về người lao động chưa hưởng lương hưu có bắt buộc đóng BHXH hay không, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến số điện thoại: 19006178 để được hỗ trợ nhanh nhất!
Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Trần Bảo Ngọc

Luật sư gọi luôn cho bạn
×

Gửi số điện thoại của bạn để luật sư tư vấn

  • Số ĐT của bạn *
  • Chọn gói dịch vụ *

Gửi yêu cầu tư vấn

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN LUẬT TOÀN QUỐC

463 Hoàng Quốc Việt, Phường Cổ Nhuế 1, Quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội

Điện thoại: 1900 6178

Email: lienhe@luattoanquoc.com