Pháp luật quy định có thể nhận bảo hiểm một lần trước một năm không?

Câu trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và đặt câu hỏi về có được nhận bảo hiểm xã hội một lần trước một năm không, chúng tôi xin cung cấp thông tin tư vấn như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014;
• Nghị quyết 93/2015/QH13.

1. Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần

     Căn cứ Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động quy định tại Khoản 1 Điều 2 của Luật này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
• Ra nước ngoài để định cư
• Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế
• Trường hợp người lao động quy định tại Điểm đ và Điểm e Khoản 1 Điều 2 của Luật này khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

​

2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần

     Theo Khoản 2 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:

• 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014
• 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi
• Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội

     Chú ý: Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần thực hiện theo quy định trên không bao gồm tiền Nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, trừ trường hợp đó là người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm dến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV, và chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.

3. Có thể nhận bảo hiểm xã hội một lần trước một năm không?

     Theo Khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13 quy định về việc thực hiện chính sách hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động như sau:

     Như vây, sau 01 năm nghỉ việc được tính từ khi người lao động chấm dứt đóng bảo hiểm xã hội và điều kiện nghỉ việc đủ 01 năm trở lên là điều kiện đủ để người lao động có thể hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp có thể nhận bảo hiểm xã hội lần ngay khi có yêu cầu mà không cần phải đợi 01 năm, đó là:

• Người tham gia BHXH đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH, gồm:

     - Lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã/người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn đủ tuổi nghỉ hưu (đủ 55 tuổi 8 tháng vào năm 2022) và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 15 năm và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.

     - Người lao động khác đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định (nam đủ 60 tuổi 6 tháng, nữ đủ 55 tuổi 8 tháng vào năm 2022) chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.

• Người lao động tham gia BHXH bắt buộc ra nước ngoài định cư
• Người lao động đang mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng hoặc những bệnh khác do Bộ Y tế ban hành gồm có những bệnh được quy định tại Điều 3 Thông tư 56/2017/TT-BYT sau:

     - Bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và người bị bệnh không thể tự kiểm soát được hoặc không thể tự mình thực hiện được các hoạt động như sinh hoạt, đi lại...phải cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc

     - Các bệnh, tật khác dẫn đến mức suy giảm khả năng lao động/mức độ khuyết tật từ 81% trở lên, đồng thời người mắc bệnh không thể tự kiểm soát hoặc không thể thực hiện được những hoạt động sinh hoạt hàng ngày mà cần phải có người theo dõi, trợ giúp chăm sóc.

• Những người tham gia trong quân đội, công an nhân dân khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc và không đủ điều kiện hưởng lương hưu gồm có:

     - Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

     - Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí.

4. Hỏi đáp về có thể nhận bảo hiểm xã hội một lần trước một năm

     Người lao động có thể nhận tiền bảo hiểm xã hội một lần qua thẻ ATM mở tại các ngân hàng trên toàn quốc. Để có thể đăng ký nhận tiền bảo hiểm xã hội một lần qua thẻ ATM thì trước tiên người lao động phải có đủ điều kiện nhận bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật; sau đó chuẩn bị hồ sơ để đăng ký nhận qua thẻ ATM, bao gồm:

• Sổ bảo hiểm xã hội;
• Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB): Người lao động chỉ cần tích chọn hình thức nhận tiền là ATM, đồng thời điền thêm các nội dung sau: tên chủ tài khoản, số tài khoản, tên ngân hàng mở tài khoản, chi nhánh mở tài khoản
• Đối với người ra nước ngoài định cư: nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ: Hộ chiếu do nước ngoài cấp, thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài, Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
• Tùy trường hợp cụ thể có thể cần thêm các giấy tờ khác

     Người lao động nộp hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội cấp quận/ huyện hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh nơi đăng ký thường trú hoặc nơi tạm trú KT3. Có thể nộp bằng cách đến trực tiếp hoặc gửi qua bưu điện. Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động. Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do. Nếu như hồ sơ hợp lệ và đầy đủ thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ gửi tiền vào tài khoản ngân hàng của người lao động đã đăng ký trong mẫu đơn.

     Với những người đã rút BHXH 1 lần thì vẫn có thể tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội theo 02 cách dưới đây:

• Tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc:

     Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 liệt kê tới 12 đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc như người làm việc theo hợp đồng xác định thời hạn, không xác định thời hạn, theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 – 12 tháng, cán bộ, công chức…

     Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, nếu chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu thì người lao động nên tiếp tục làm việc để tham gia BHXH tại cơ quan, đơn vị nơi mình làm việc

• Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện:

     Trường hợp không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc thì người lao động có thể lựa chọn đóng BHXH tự nguyện với mức đóng do chính mình lựa chọn và phương thức đóng đa dạng (hàng tháng, hàng năm hoặc 03 tháng, 06 tháng một lần).

Bài viết tham khảo:

• Đóng BHXH tự nguyện được hưởng chế độ ốm đau không?
• Ủy quyền cho người khác nhận Bảo hiểm xã hội một lần

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn!

Chuyên viên: Hồng Anh