Thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản theo quy định pháp luật

Trả lời của Luật sư:

     Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản, chúng tôi xin đưa ra câu trả lời như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Luật Bảo hiểm xã hội 2014
• Công văn 361/LĐTBXH-BHXH hướng dẫn về thời gian nộp hồ sơ để hưởng chế độ thai sản 
• Thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc

Nội dung tư vấn:

1.Thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản là gì?

     Thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản là thời hạn mà người lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội có thẩm quyền để hưởng chế độ bảo hiểm xã hội. Sau khi nhận được đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm lập hồ sơ quy định tại Điều 100 và Điều 101 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội để giải quyết và chi trả cho người lao động.

2.Thời gian nộp hồ sơ để được hưởng chế độ thai sản là bao lâu?

     Căn cứ theo Khoản 1 Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định:

     Như vậy, việc nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản sẽ được thực hiện như sau:

• Đối với người lao động đang làm việc cho người sử dụng lao động: người lao động cần nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc và người sử dụng lao động sẽ có trách nhiệm nộp lên cơ quan bảo hiểm xã hội. Bên cạnh đó, theo Công văn 361/LĐTBXH-BHXH, khi đã chuẩn bị hồ sơ đầy đủ theo quy định của pháp luật, người lao động có thể nộp ngay hồ sơ cho người sử dụng lao động mà không phải đợi đến hết thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Sau khi nhận đủ hồ sơ từ người lao động, người sử dụng lao động có thể nộp ngay cho cơ quan bảo hiểm xã hội để giải quyết sớm quyền lợi cho người lao động.
• Đối với thời hạn nộp hồ sơ đề nghị hưởng chế độ thai sản của lao động nữ thôi việc trước thời điểm sinh con: pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể, người lao động nữ đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản cần chú ý nộp càng sớm càng tốt hoặc trong trường hợp ở cơ quan bảo hiểm xã hội địa phương có công văn hướng dẫn cụ thể thì phải tuân theo.

3.Quyền lợi của người lao động khi nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản muộn

     Hiện nay, quy định về thời gian nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản là 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc, người lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ quy định cho người sử dụng lao động để hưởng chế độ BHXH. Tuy nhiên chưa có quy định cụ thể về việc hết hạn nộp hồ sơ thì không được hưởng chế độ này. 

     Có thể thấy, thời hạn nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản chỉ áp dụng đối với người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp. Còn trường hợp đã nghỉ việc trước khi sinh con thì không bị giới hạn thời gian nộp hồ sơ. Nếu quá thời hạn nêu trên mà hồ sơ không được gửi đến cơ quan BHXH, quyền lợi của người lao động sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 116 Luật BHXH 2014

     Theo đó, nếu chậm nộp hồ sơ, người sử dụng lao động phải giải trình lý do nộp hồ sơ muộn. Sau đó, cơ quan BHXH mới xem xét giải quyết hồ sơ hưởng chế độ thai sản cho người lao động. Trong trường hợp nộp muộn do lỗi của người sử dụng lao động mà gây thiệt hại cho người lao động thì phía người sử dụng lao động còn phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

     Như vậy, dù nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản muộn nhưng nếu có văn bản giải trình, người lao động vẫn sẽ được giải quyết hưởng chế độ theo quy định.

4.Câu hỏi liên quan đến thời gian hưởng chế độ thai sản

     Thời hạn giải quyết chế độ thai sản đối với người lao động đang đi làm tại công ty được quy định tại Khoản 3 Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội:

• Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người sử dụng lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội phải giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động;
• Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định từ người lao động thôi việc trước thời điểm sinh con, cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả chế độ thai sản cho người lao động.
• Trường hợp cơ quan bảo hiểm xã hội không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

     Chế độ hưởng trợ cấp thất nghiệp và chế độ thai sản là hai chế độ độc lập, không liên quan đến nhau. Do đó, trong thời gian bạn nghỉ thai sản thì bạn có thể nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp chỉ cần bạn đáp ứng đủ các điều kiện mà pháp luật quy định về điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp.   

Luật Toàn Quốc xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Nguyễn Bình