Tăng mức xử phạt các hành vi vi phạm trật tự xây dựng theo quy định pháp luật hiện hành

Trả lời của Luật sư:

    Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về tăng mức xử phạt các hành vi vi phạm trật tự xây dựng hiện nay cho chúng tôi, chúng tôi xin đưa ra trường hợp tăng mức xử phạt các hành vi vi phạm trật tự xây dựng hiện nay như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật xây dựng 2014 được sửa đổi, bổ sung năm 2020;

• Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng; 

• Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng;

Nội dung tư vấn:

1. Vi phạm trật tự xây dựng được hiểu như thế nào?

      Vi phạm trật tự về trật tự xây dựng là hành vi trái pháp luật, có lỗi (cố ý hoặc vô ý) do tổ chức, cá nhân có năng lực trách nhiệm hành chính thực hiện, vi phạm các quy định liên quan đến trật tự xây dựng mà theo quy định của pháp luật phải chịu trách nhiệm hành chính.

      Hiện nay, Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt các hành vi phạm về xây dựng. 

2. Tăng mức xử phạt các hành vi vi phạm trật tự xây dựng

     Nghị định số 16/2022/NĐ-CP được ban hành thay thế Nghị định số 139/2017/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng đã bãi bỏ 121 hành vi không còn phù hợp, đồng thời bổ sung 138 hành vi mới nhằm phân định rõ hơn các hành vi vi phạm trong từng lĩnh vực để đảm bảo tăng cường tính răn đe, phòng ngừa vi phạm phù hợp với thực tiễn.

    Về vi phạm về trật tự xây dựng, mức xử phạt tiền cao nhất đến 1 tỷ đồng tuy nhiên tại Nghị định 16/2022/NĐ-CP mức phạt tiền được phân tách cụ thể đối với nhà ở riêng lẻ, nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn,...mỗi hành vi xử phạt có mức phạt tiền tăng từ 1,5 lần trở lên và tăng nặng đối với một số hành vi, nhóm hành vi có tỷ lệ vi phạm cao so với Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng. Cụ thể tăng mức xử phạt đối với các hành vi phạm trật tự xây dựng theo Nghị định 16/2022/NĐ-CP dưới đây:

2.1.  Tăng mức phạt đối với hành vi sai giấy phép xây dựng
     Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung giấy phép xây dựng được cấp thì bị phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng. Nghị định 16/2022/NĐ-CP đã tách thành 02 nhóm hành vi để xử phạt và tăng mức xử phạt, cụ thể:

• Tại khoản 4 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung giấy phép xây dựng được cấp đối với trường hợp cấp phép sửa chữa, cải tạo, di dời công trình và giấy phép xây dựng có thời hạn như sau:

- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;

- Phạt tiền từ 25.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;

- Phạt tiền từ 70.000.000 đồng đến 90.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.

• Tại khoản 6 Điều 16 quy định Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình sai nội dung giấy phép xây dựng được cấp đối với trường hợp cấp giấy phép xây dựng mới như sau:

- Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;

- Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;

- Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.

  Thứ hai, tăng mức xử phạt đối với hành vi thi công xây dựng không che chắn hoặc có che chắn nhưng để rơi vãi vật liệu xây dựng xuống các khu vực xung quanh hoặc để vật liệu xây dựng không đúng nơi quy định thì mức xử phạt như sau:

     Theo nghị định 139/2017/NĐ-CP tại khoản 1 Điều 30 thì phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ hoặc công trình xây dựng khác trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản này;

- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với xây dựng công trình thuộc trường hợp lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng hoặc lập dự án đầu tư xây dựng.

    Tuy nhiên, tại Nghị định 16/2022/NĐ-CP tại khoản 1 Điều 31 quy định phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ hoặc công trình xây dựng khác;

- Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng.

    Tại khoản 12 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định Xử phạt hành vi tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm sau khi đã bị lập biên bản vi phạm hành chính (trước khi ban hành quyết định xử phạt) dù người có thẩm quyền đã yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm đối với các hành vi vi phạm hành chính được quy định tại khoản 4, khoản 6, khoản 7, khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP thì mức phạt cụ thể như sau:

- Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ;

- Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác;

- Phạt tiền từ 400.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.

 3. Hỏi đáp về tăng mức xử phạt các hành vi vi phạm trật tự xây dựng như sau: