Nghỉ hưu trước tuổi bị trừ tỷ lệ bao nhiêu theo quy định pháp luật hiện hành

Trả lời của Luật sư:

   Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về nghỉ hưu trước tuổi bị trừ tỷ lệ bao nhiêu cho chúng tôi, chúng tôi xin đưa ra nghỉ hưu trước tuổi bị trừ tỷ lệ bao nhiêu như sau: 

Căn cứ pháp lý:

• Bộ luật lao động 2019;
• Luật bảo hiểm xã hội 2014;
• Luật việc làm 2013;
• Nghị định 115/2015/NĐ-CP;
• Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH;
• Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH;

​​​Nội dung tư vấn:

1. Nghỉ hưu trước tuổi được thực hiện như thế nào?

     Nghỉ hưu trước tuổi là việc người lao động nghỉ hưu khi đang ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp đều có thể yêu cầu nghỉ hưu trước tuổi và hưởng đủ các chế độ, mà cần phải đáp ứng các quy định của pháp luật.

2. Trường hợp nghỉ hưu trước tuổi

     Căn cứ theo Điều 169 Bộ luật lao động năm 2019 quy định về tuổi nghỉ hưu như sau: :

     Năm 2022, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 06 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 08 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.

• Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 Luật BHXH, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 54 Luật BHXH, khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên thì được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Đủ tuổi theo khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi, năm 2022 nam phải đủ 55 tuổi 06 tháng, nữ phải đủ 50 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình. Đồng thời phải đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021.

- Người lao động có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu của người lao động quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 và có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò; tức là năm 2022, nam phải đủ 50 tuổi 06 tháng và nữ phải đủ 45 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình.

• Người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 Luật BHXH nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019, trừ trường hợp Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Công an nhân dân, Luật Cơ yếu, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng có quy định khác; tức là năm 2022, nam phải đủ 55 tuổi 06 tháng, nữ phải đủ 50 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình.

- Có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 và có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021; tức là năm 2022, nam phải đủ 50 tuổi 06 tháng và nữ phải đủ 45 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình.

• Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 Luật BHXH khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều 54 Luật BHXH nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Có tuổi thấp hơn tối đa 05 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 khi bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%; tức là năm 2022, nam phải đủ 55 tuổi 06 tháng, nữ phải đủ 50 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình.

- Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao động 2019 khi bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; tức là năm 2022, nam phải đủ 50 tuổi 06 tháng và nữ phải đủ 45 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình.

- Có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.

• Người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 Luật BHXH khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều 54 Luật BHXH khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Có tuổi thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động 2019; tức là năm 2022, nam phải đủ 50 tuổi 06 tháng và nữ phải đủ 45 tuổi 08 tháng, những năm tiếp theo tăng lên theo lộ trình.

- Có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.

        Như vậy, tùy từng trường hợp mà độ tuổi nghỉ hưu sẽ được giảm trừ khác nhau.

3. Tỷ lệ phần trăm bị trừ khi nghỉ hưu trước tuổi 

    Theo quy định tại khoản 3, Điều 56 Luật bảo hiểm xã hội 2014 và thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định về mức lương hưu hàng tháng như sau:

• Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 16 của Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 7 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.

   Theo Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP hướng dẫn Điều 56 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về mức lương hưu hằng tháng như sau:
-    Mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nhân với mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
-     Tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 của Luật Bảo hiểm xã hội được tính như sau:
      Người lao động nghỉ hưu từ ngày 01 tháng 01 năm 2016 đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%;
        Lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 01 tháng 01 năm 2018 trở đi, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%;
       Lao động nam nghỉ hưu từ ngày 01 tháng 01 năm 2018 trở đi, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội theo bảng dưới đây, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.

• Trường hợp thời gian nghỉ hưu trước tuổi có thời gian lẻ dưới 6 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm hưởng lương hưu, thời gian lẻ từ 6 tháng trở lên thì tính mức giảm là 1%.

    Như vậy, nếu bạn nghỉ hưu trước tuổi thì cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi theo quy định thì bị trừ (giảm) 2 %. Trường hợp nghỉ hưu trước tuổi có thời gian lẻ dưới 6 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm hưởng lương hưu, thời gian lẻ từ 6 tháng trở lên thì tính mức giảm là 1%.

4. Hỏi đáp về nghỉ hưu trước tuổi bị trừ tỷ lệ bao nhiêu như sau:

    Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 49 Luật việc làm 2013 quy định như sau:
Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật này đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:
1. Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp sau đây:
b) Hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;
     Như vậy, khi chấm dứt hợp đồng lao động và đã làm hồ sơ hưởng lương hưu trước tuổi nộp tại cơ quan bảo hiểm xã hội có thẩm quyền. Sau đó, bạn nhận được quyết định hưởng chế độ hưu trí trước tuổi thì người lao động sẽ không đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp.

     Do vậy, khi bạn đang hưởng lương hưu trước tuổi thì sẽ không đáp ứng điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp nữa. Tuy nhiên, nếu bạn làm hồ sơ hưởng lương hưu trước tuổi và bị từ chối vì không đủ điều kiện hưởng lương hưu trước tuổi thì bạn có thể nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp.

     Căn cứ khoản 4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về giải quyết hưởng lương hưu như sau:

     Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

     Như vậy, thời gian cơ quan bảo hiểm xã hội giải quyết chế độ hưu trí là 20 ngày kể từ ngày cơ quan bảo hiểm xã hội nhận đủ hồ sơ theo quy định pháp luật.

Luật Toàn Quốc  xin chân thành cảm ơn./.

Chuyên viên: Nguyễn Huệ