Có được đóng BHXH tự nguyện trong thời gian tạm hoãn HĐLĐ được không

Trả lời của Luật sư:

    Luật Toàn Quốc cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về đóng BHXH tự nguyện trong thời gian tạm hoãn HĐLĐ , chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về vấn đề này như sau:

Căn cứ pháp lý:

• Luật Bảo hiểm xã hội 2014

Nội dung tư vấn:

1. Bảo hiểm xã hội tự nguyện là gì?

     Theo khoản 3 Điều 3 Luật bảo hiểm xã hội 2014, Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức. Trong đó, người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình.Theo đó việc tham gia loại hình bảo hiểm này là hoàn toàn tự nguyện, người lao động có thể lựa chọn tham gia hoặc không tham gia. 

    Căn cứ Điều 4, Luật BHXH Việt Nam 2014 quy định bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chế độ 02 chế độ: Hưu trí và tử tuất. Có thể thấy, so với chế độ BHXH bắt buộc, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng ít quyền lợi (không có chế độ ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động). Tuy nhiên, với những lợi ích to lớn mà loại hình bảo hiểm này đem lại thì mọi người vẫn nên tham gia BHXH tự nguyện, nếu không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

2.Tạm hoãn hợp đồng lao động được hiểu như thế nào?

    Tạm hoãn hợp đồng lao động là việc tạm dừng thực hiện hợp đồng lao động trong một thời hạn nhất định theo thỏa thuận giữa hai bên hoặc theo quy định của pháp luật. Theo quy định tại Điều 30 Bộ luật lao động 2019 thì trường hợp các bên được thực hiện tạm hoãn hợp đồng lao động như sau:

•  Người lao động đi làm nghĩa vụ quân sự.
• Người lao động bị tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.
• Người lao động phải chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc.
•  Lao động nữ mang thai theo quy định tại Điều 156 của Bộ luật này.
•  Người lao động được bổ nhiệm làm người quản lý doanh nghiệp của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ;
• Người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp;
• Người lao động được ủy quyền để thực hiện quyền, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với phần vốn của doanh nghiệp đầu tư tại doanh nghiệp khác;
• Các trường hợp khác do hai bên thỏa thuận

3. Đóng BHXH tự nguyện trong thời gian tạm hoãn HĐLĐ có được không?

     Theo khoản 4 điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội, công dân từ đủ 15 tuổi không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc thì đều có thể tham gia BHXH tự nguyện. Trong đó những đối tượng tham gia BHXH bắt buộc bao gồm:

•  Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

• Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;….

    Đối với những người đang tạm hoãn HĐLĐ thì bản chất vẫn chưa chấm dứt Hợp đồng lao động, tức là hợp đồng lao động đó vẫn có hiệu lực nên không thể tham gia đóng BHXH tự nguyện.

4. Hỏi đáp về đóng BHXH tự nguyện trong thời gian tạm hoãn HĐLĐ 

     Theo khoản 4 điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Như vậy, bởi vì người lao động nghỉ không lương nên vẫn chưa chấm dứt hợp đồng lao động, do đó NLĐ vẫn còn là đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc. Chính vì vậy, trong 1 tháng nghỉ không lương, người lao động đó không được mua bảo hiểm xã hội tự nguyện

    Khoản 4 Điều 42 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định:

4. Người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng bảo hiểm xã hội tháng đó. Thời gian này không được tính để hưởng bảo hiểm xã hội.

    Như vậy, để xác định người lao động có được đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động hay không cần căn cứ theo số ngày nghỉ không lương của người lao động trong tháng. Trường hợp người lao động không làm việc và không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì không đóng bảo hiểm xã hội tháng đó.